Plastikowe śmieci w morzach i oceanach – Ziemia ma poważne kłopoty

Ponad milion zwierząt ginie rocznie przez plastikowe śmieci w morzach i oceanach. Trafia tam prawie wszystko, od zabawek po plastikowe torebki. Wyrzucone do wody śmieci nie znają granic.

Plastikowe śmieci w morzach i oceanach – Ziemia ma poważne kłopoty

Dzień Ziemi

Dzień Ziemi został ustanowiony przez ONZ prawie 50 lat temu dla zwrócenia uwagi na problemy związane ze środowiskiem i ekologią. W tym roku tematem przewodnim Dnia Ziemi jest jeden z najpoważniejszych problemów naszej planety, który prowadzi do katastrofy ekologicznej – zanieczyszczenia spowodowane plastikiem. Dotyczy to człowieka bardziej, niż mogłoby nam się wydawać.

Miliony ton plastiku

Rocznie każdy mieszkaniec Europy i Ameryki Północnej generuje ok. 100 kg śmieci z plastiku. Eksperci ONZ oceniają, że za 4 lata może być to już nawet 140 kg. Szacuje się, że na powierzchni oceanów unosi się około 100 milionów ton plastiku. Najbardziej spektakularnym nagromadzeniem się morskich śmieci jest „śmieciowa wyspa” – Great Pacific Garbage Patch, która rozciąga się w północnej części Oceanu Spokojnego pomiędzy Hawajami a Kalifornią. Jej przypuszczalne rozmiary są dwa razy większe niż powierzchnia Teksasu. Szacuje się, że ilość pływających tam odpadów może wynosić nawet 3 mln ton.

Plastikowe śmieci w morzach i oceanach – Ziemia ma poważne kłopoty

Wielkie zagrożenie dla zwierząt

Plastik, który trafia co roku do oceanów, zabija ponad milion morskich ptaków i sto tysięcy morskich ssaków. Jak pokazują badania, aż 54% gatunków morskich znajdujących się w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych IUCN zostało dotkniętych problemem odpadów morskich. Zwierzęta mylą odpady plastikowe z pokarmem, zaplątują się w nie lub umierają z uduszenia. Plastikowe zgrzewki czy różnego rodzaju polimerowe żyłki stanowią śmiertelną pułapkę dla morskich ssaków i ptaków. Zdarza się, że z plastiku budowane są gniazda ptaków. Pustelniki używają go (zamiast muszli pozostawionych przez inne skorupiaki) do osłony swojego miękkiego odwłoku. Zdarza się, że w powodu połknięcia zbyt dużej liczby toreb plastikowych umierają nawet walenie.

Według danych ONZ co roku przez śmieci w oceanach ginie ponad milion zwierząt. Tej śmierci moglibyśmy uniknąć, gdyby ludzie zmienili swoje podejście do odpadów i pomyśleli o tym że śmieci nie znikają w momencie w którym się ich pozbędziemy.

Plastikowe śmieci w morzach i oceanach – Ziemia ma poważne kłopoty

 Zagrożenie dla zdrowia człowieka

Plastik trafia do przewodów pokarmowych zwierząt morskich, a te są zjadane przez kolejne zwierzęta w łańcuchu pokarmowym. Ciała prawie wszystkich morskich gatunków, wliczając te najcenniejsze na świecie i mieszkające wydawałoby się z dala od ludzi – zawierają plastik. Plastik trafia też do przewodu pokarmowego człowieka, gdyż jest obecny w wodzie, rybach oraz owocach morza. Choć nie ma jeszcze długoterminowych badań nad wpływem plastiku na długość i jakość życia ludzi, nikt nie ma wątpliwości – nie jest on pozytywny.

Plastik w morzach i oceanach to nie tylko widoczne odpady. To również mikroplastiki – uwalniane do środowiska podczas rozkładu plastiku. Ich źródłem są także kosmetyki (pasty do zębów, peelingi, środki czyszczące, proszki do prania), znajdują się w wodzie, w której pierzemy ubrania z poliestru (polary itp.). Systemy oczyszczania ścieków ich nie wychwytują.

Konieczne są natychmiastowe działania na rzecz ograniczania ilości powstających odpadów, uporządkowanie gospodarki odpadami, propagowanie recyklingu oraz działania służące usuwaniu odpadów, które już do mórz trafiły.

Plastikowe śmieci w morzach i oceanach – Ziemia ma poważne kłopoty

Co może zrobić każdy z nas?

– Przede wszystkim ograniczmy używanie plastiku. Zrezygnujmy z napojów w plastikowych butelkach, jeśli mamy do wyboru opakowanie szklane lub papierowe i plastikowe, zrezygnujmy z plastiku. Nie pakujmy zakupów w jednorazowe torebki, większość towarów w sklepie można zważyć/zabrać bez torebki, używajmy jej tylko w wyjątkowych sytuacjach, a najlepiej zrezygnujmy z nich całkowicie. Wychodząc z domu weźmy ze sobą bidon z wodą z kranu oraz płócienną torbę na zakupy. Dbajmy o czystość plaż, nie śmiećmy na nich i sprzątajmy po sobie. Unikajmy towarów opakowanych w kilka warstw opakowań. Wybierajmy także produkty bez mikrogranulek. Ryby, ptaki i ssaki morskie na pewno będą nam wdzięczne za to, że dbamy o ich środowisko. – mówi Ewa Chodkiewicz, ekspert WWF ds. Zrównoważonej Gospodarki i Konsumpcji.