Wędrowiec Cmentarny. Gustaw Herling-Grudziński

wedrowiec cmentarny

Tekst miał być początkowo – jak wynika z rozpoczynającego rękopis planu oraz z zapisków autora w Dzienniku pisanym nocą – jedną z trzech części literackiej serii.
Pierwsze egzemplarze trafią do księgarń 7 grudnia. Herling-Grudziński odnaleziony!Niepublikowane dotychczas opowiadanie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, odnalezione w archiwum pisarza!

Sfabularyzowana opowieść o krwawej masakrze w Srebrenicy w 1995 roku, wspominanej przez serbskiego porucznika, ukrywającego się przed trybunałem w Hadze na europejskich cmentarzach, powstawała tuż przed śmiercią pisarza. Jej rękopis, spisany na 95 stronach kalendarza na 2000 rok , w archiwum Herlinga -Grudzińskiego odkrył Zdzisław Kudelski.
On też opracował i opatrzył komentarzem wersję tekstu do publikacji. Można przypuszczać, że opowiadanie Wędrowiec cmentarny powstało z porażającej świadomości pisarza, że okrutne rzezie, czystki etniczne, bestialskie mordy wcale nie należą do odległej przeszłości. Wystarczy aby powstały odpowiednie warunki, a znów się powtórzą, choćby w sercu Europy, jak w Srebrenicy, gdzie Serbowie mordowali swoich bośniackich sąsiadów. Ponieważ zło, zdaniem Herlinga, jest nieusuwalną częścią ludzkiej natury i każdy z nas w sprzyjającej sytuacji, każdy tzw. przyzwoity człowiek może stać się bestią.
Świadomość tego nie oznacza kapitulacji, przeciwnie – jest częścią gorzkiej i pozbawionej złudzeń wiedzy o naturze człowieczej.- fragment posłowia Zdzisława Kudelskiego