Na raka płuc umiera rocznie ok. 23 tysiące Polek i Polaków. Blisko 90% chorych umiera przed upływem 5 lat od momentu zachorowania. Poprawa wyleczalności o 1% oznacza uratowanie życia 230 osób. Ta świadomość, w połączeniu z wiedzą o ogromnym postępie medycyny w ostatnich latach, były przesłankami decyzji o przeprowadzeniu dokładnej diagnozy aktualnego stanu walki z rakiem płuca w Polsce oraz zaproponowaniu działań, które ten stan mogą poprawić.
Walka przeciw chorobie
„Strategia Walki z Rakiem Płuca” jest pierwszą dziedzinową aplikacją koncepcji zawartych w generalnej „Strategii Walki z Rakiem w Polsce 2015-2024”. W liście skierowanym do Ministra Zdrowia autorzy programu podkreślają, że dokument ten stanowi wstęp do dyskusji i rozpoczęcia intensywnych działań budujących efektywny system opieki nad chorymi na raka płuca w Polsce.
Wady systemu opieki medycznej
Pierwsza część planu zawiera szczegółową ocenę aktualnego stanu walki z rakiem płuca w Polsce. Obejmuje ona dane epidemiologiczne, demograficzne i ekonomiczne. Dane pozyskane z Narodowego Funduszu Zdrowia pozwoliły na drobiazgową identyfikację diagnostyczno-terapeutycznej ścieżki pacjenta w różnych regionach Polski, z uwzględnieniem wszystkich technik diagnostycznych i technologii medycznych. Pozwoliło to na zdefiniowanie najważniejszych niedoborów w systemie opieki nad pacjentem, do których należą w szczególności:
- zbyt mały zakres i niewystarczające finansowanie działań zmniejszających narażenie na palenie tytoniu
- zbyt późne rozpoznawanie raka płuca
- ograniczony dostęp do nowoczesnej diagnostyki obrazowej
- niewystarczająca dostępność kompleksowej diagnostyki patomorfologicznej i genetycznejbrak kryteriów jakości i mechanizmów jej monitorowania w diagnostyce i terapii
- brak koordynacji, rozproszenie i przewlekłość procesu diagnostycznego i terapeutycznego
- utrudniony dostęp do innowacyjnych leków przeciwnowotworowych
- brak odpowiedniego doświadczenia i wyposażenia części jednostek prowadzących leczenie.
Plan poprawy sytuacji pacjentów
Druga część „Strategii” zawiera Plan wdrożeniowy, w tym 5 celów szczegółowych i 12 działań, które razem mają doprowadzić do osiągnięcia głównego celu „Strategii”, jakim jest zmniejszenie umieralności spowodowanej rakiem płuca i poprawa jakości życia chorych.
Cele szczegółowe i działania:
- Ograniczenie występowania i wpływu czynników ryzyka raka płuca (profilaktyka pierwotna).
- Pełne wprowadzenie przepisów Dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych (2014/40/UE) oraz Ramowej Konwencji WHO o ograniczeniu użycia tytoniu
- Wypracowanie skutecznych narzędzi utrzymania wysokiej jakości badań okresowych
- Ograniczenie narażenia na środowiskowe czynniki rakotwórcze wynikające z działalności człowieka
- Objęcie poradnictwem osób obciążonych ryzykiem wystąpienia raka płuca, w tym tworzenie i wspieranie poradni pomocy palący
2. Poprawa jakości i skuteczności diagnostyki raka płuca
- Opracowanie i przetestowanie w formie pilotażu optymalnego modelu organizacji diagnostyki raka płuca (koncepcja Kompleksowej Diagnostyki Raka Płuca)
- Wypracowanie i upowszechnienie wytycznych postępowania w diagnostyce raka płuca
- Poprawa jakości diagnostyki patomorfologicznej (tj. cytologicznej i histopatologicznej) i molekularnej raka płuca
3. Poprawa jakości i skuteczności leczenia raka płuca
- Opracowanie i przetestowanie w formie pilotażu optymalnego modelu organizacji leczenia raka płuca (koncepcja Kompleksowego Leczenia Raka Płuca)
- Wypracowanie i upowszechnienie wytycznych w zakresie leczenia raka płuca
- Rozwój opieki paliatywnej i hospicyjnej
- Rozwój wiedzy i kompetencji w zakresie zwalczania raka płuca
- Rozwój wiedzy z zakresu epidemiologii raka płuca w Polsce
- Rozwój systemu rejestracji nowotworów
