Czkawka – powszechna „dolegliwość” czy objaw choroby?

Czkawka najczęściej jest chwilową dolegliwością, na którą pomaga wstrzymywanie oddechu, wypicie szklanki wody czy zjedzenie łyżeczki cukru. Może się jednak zdarzyć, że jest objawem choroby.

Czkawka – powszechna „dolegliwość” czy objaw choroby?

Czkawka to dość powszechnie pojawiająca się dolegliwość, której głównym „winowajcą” jest przepona, czyli jeden z największych mięśni w naszym organizmie. Choć pełni różne funkcje, jej głównym zadaniem jest „uczestnictwo” w wymianie tlenowej. Przepona bierze udział w procesie oddychania – m.in. wpływając na objętość klatki piersiowej. W sytuacji, gdy któreś z jej zakończeń zostaje podrażnione, zaczyna się nieregularnie poruszać, a to w konsekwencji prowadzi do pojawienia się czkawki.

– Przyczyn pojawienia się czkawki może być wiele i często, choć nie zdajemy sobie z tego sprawy, „wina” leży po naszej stronie – komentuje dr n. med. Barbara Joanna Bałan, internista. – Wśród powodów możemy wyszczególnić m.in. spożywanie zbyt zimnych, ostrych lub gorących potraw, jedzenie w pośpiechu. Produkty, które mogą ją wywołać to m.in. napoje gazowane. Czkawka często pojawia się również u osób, które spożyły dużą ilość alkoholu, ponieważ może on doprowadzić do podrażnienia połączeń nerwowych. Może również powstawać w następstwie stresu – u osób permanentnie narażonych na niego, ryzyko jej wystąpienia wzrasta nawet trzykrotnie.

Domowe sposoby – czy są skuteczne?

Można powiedzieć, że ile osób, tyle sposobów na pokonanie czkawki. Wiele z nich szybko odnajdziemy na forach internetowych, a niektóre są również przekazywane „z pokolenia na pokolenie”. Można wymienić m.in. powstrzymywanie powietrza przez kilka sekund, wypicie szklanki wody czy ziół, ssanie kostki lodu czy spożycie łyżeczki cukru lub miodu. Stosowane są też wdechy i wydechy powietrza do papierowej torebki, wykonywanie „w pamięci” bardziej skomplikowanych działań matematycznych czy wywoływanie chwilowych, silnych emocji (np. „wystraszenie się”).

– Czkawka to zazwyczaj krótkotrwała dolegliwość, która ustępuje sama bądź po zastosowaniu domowych sposobów. Niektóre z nich mogą brzmieć dla nas nieprawdopodobnie. Jednak jeżeli nam pomagają i nie zagrażają w żaden sposób zdrowiu, nie ma przeciwwskazań do ich stosowania.

Czkawka – objaw choroby?

Zazwyczaj ustępuje po kilku minutach, a jej nawroty nie są zbyt częste. Jeżeli jednak występuje kilka razy w tygodniu czy utrzymuje się dłużej niż 6 godzin, powinniśmy obserwować organizm. Na początku zwróćmy uwagę na sytuacje, w których się pojawia (np. po spożywaniu określonych potraw czy po przyjęciu leków). Natomiast, gdy permanentnej czkawce towarzyszą objawy, takie jak: biegunka, bóle brzucha lub w okolicach klatki piersiowej czy silne zawroty głowy, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu.

– Lista chorób, które mogą wpływać na pojawienie się czkawki jest naprawdę bardzo długa. Możemy wymienić m.in. wrzody, refluks żołądka, przepuklinę, zapalenie gardła, chorobę Parkinsona, a nawet nowotwory żołądka, czy mózgu. Od razu chciałabym jednak zaznaczyć, że występowanie czkawki w kontekście wymienionych chorób zdarza się niezwykle rzadko. Częstsza czkawka może również występować u kobiet w ciąży oraz u osób, które w ostatnim czasie przeszły operację, związaną np. z klatką piersiową czy okolicami brzucha – kończy ekspertka.