Miłość w dzisiejszych czasach często ma twarz kiczu, smak czekoladek i klimat popkulturowej, medialnej papki.
Szczęśliwie istnieją miejsca, których nie dotknęła choroba banalizacji tematu.
Miłość w czasach popkultury
Erich Fromm nazywał miłość jako samonapędzający i samoodnawiający się akt twórczy. Miłość, jako dzieło sztuki, trzeba wykreować własną pracą, co wymaga ogromnego wysiłku. Z tego też powodu choć wszyscy marzą o miłości, jedynie wybrani potrafią naprawdę kochać. Tym, którym się nie powiedzie, pozostają złudzenia o romantycznej miłości, która w dzisiejszych czasach przybrała wersję lekką, przyjemną, bez stawiania jej bohaterów przed życiowymi wyborami. A nawet jeśli znajdą się w trudnej sytuacji, w ostatecznym rozrachunku i tak trafiają w swoje ramiona.
Akty
W popkulturze nie ma miejsca na życiowe dylematy, próby pokonywania różnic światopoglądowych, które są usuwane w cień. Brak poważnych przeszkód w miłosnym spełnieniu powoduje, że bohaterowie romantycznej miłości koncentrują się na randkach, ukradkowych spojrzeniach, cielesnych uciechach oraz wzniosłym przeżywaniu tak naprawdę płytkich uczuć.
Medialny obraz miłości odzwierciedla się w życiu codziennym. Randki w centrach handlowych, spacery pomiędzy sklepowymi półkami nie są niczym nadzwyczajnym. Wygląda na to, że współcześni zakochani nie wiedzą jak intymnie celebrować miłość i nie dać się ponieść promowanym, często chybionym wzorcom okazywania uczuć.
Wracając do tezy Ericha Fromma, o miłości jako dziele sztuki: warto pójść za tą interpretacją i odwołać się do wzorców miłości, której nie dotknęła choroba banalizacji tematu – sztuki i jej spojrzenia na miłość. W przeciwieństwie do popkultury, w której obraz miłości jest pokazywany w sposób stereotypowy, malarstwo zachowało obraz miłości indywidualnej, niepowtarzalnej, o której warto sobie przypomnieć w sytuacjach, w której jest nam narzucamy współczesny wzorzec okazywania uczuć.
Fot. 4. Pocałunek w szarościach, Jadwiga Hajduk. Miłość, w której dotknięcie ust jest wstępem do niedostępnej dla naszych oczu historii.
Ile miłości – tyle obrazów
Miłość jest wdzięcznym motywem malarskim. Doczekała się nawet swojego muzeum. Abstrakcyjność uczucia pozwala na jego ujęcie w niezliczonej liczbie motywów. Mamy współczesne akty, ryciny Kamasutry czy też rzeźby gigantycznych fallusów. Z drugiej strony mamy miłość subtelną, ujmowaną pomiędzy słowami, spojrzeniami, dotykiem, czy w abstrakcji, jako zestawienie kształtów i kolorów. Mamy w końcu motyw samych pocałunków: nieśmiałych i tych głębokich, o erotycznym zabarwieniu. Gdybyśmy mogli wyrażać nasze uczucie obrazem, moglibyśmy powiedzieć o wiele więcej, niż tylko to, co ciśnie nam się na usta.
Polski oddział Europejskiej Galerii Malarstwa TouchofArt.eu przygotował zestawienie obrazów polskiego malarstwa współczesnego, którego motywem przewodnim jest miłość w jej różnych obliczach. Sztuka, w konfrontacji z dzisiejszym obrazem miłości i sposobami jej wyrażania, bezwzględnie obnaża brak docierania do sedna uczucia, jakim jest intymność naszych relacji.
Muzeum Miłości
Miłość jest tak płodnym motywem artystycznym, że doczekała się swojego muzeum. Museo di Palazzo Filomea znajduje się w Wenecji. Muzeum, zbudowane w 1457 roku, było pierwotnie miejscem zamieszkania Filameny Ziani, młodszej siostry sławnej, weneckiej kurtyzany Tulii Ziani, która rezydowała w pałacu w latach 1543-1567.
Jak na tamte czasy Filamena była niezwykle wyzwoloną kobietą. Była nie tylko śpiewaczką, ale również kompozytorką, co było ewenementem w XVI wieku. La Filamena miała bujną młodość, nieobce były jej romanse. To ona przyczyniła się do powstania muzeum miłości, dzięki sprowadzeniu do pałacu serii siedmiu fresków, które przedstawiają sławnych kochanków, między innymi Amora i Psyche czy Tristana i Izoldę.
Freski przedstawiające starożytnych i współczesnych kochanków są idealnym potwierdzeniem tezy o miłości, która zna żadnych barier. Ani kulturowych, ani czasoprzestrzennych.
Magdalena E. Sala
Źródła informacji:
www.museumoflove.org
www.pl.touchofart.eu
