Przeszczepienie szpiku : jaka jest szansa na znalezienie zgodnego Dawcy dla chorego?

Znalezienie zgodnego Dawcy to jak szukanie igły w stogu siana. W Polsce szansa na to wynosi obecnie 80%, co oznacza, że 1 na 5 osób nie znajduje swojego bliźniaka genetycznego.

Przeszczepienie szpiku. Foto. Pixabay SlavicaFoto

Różnorodność naszych genów powoduje, że prawdopodobieństwo ich powtórzenia się wynosi w najlepszym przypadku 1 na 20 000 osób, ale czasem, przy rzadkim genotypie, nawet jeden do kilku milionów, dlatego potrzeba wielu Dawców, aby znalezienie bliźniaka genetycznego było możliwe. Według badania IMAS, przeprowadzonego na zlecenie Fundacji DKMS, niemal 75% badanych Polaków, w wieku 18-60 lat, uważa, iż liczba zarejestrowanych potencjalnych Dawców jest zbyt niska. Trzeba pamiętać, że im więcej Dawców w bazie, tym większa szansa na to, że uda się uratować czyjeś – niepowtarzalne – życie. Kim jest „zgodny Dawca”?

Nasz genotyp jest niezwykle różnorodny, więc szanse na znalezienie „bliźniaka genetycznego” są bardzo niskie. Przy poszukiwaniu zgodnego Dawcy bada się antygeny zgodności tkankowej HLA. Prawdopodobieństwo znalezienia dwóch osób, u których te antygeny są takie same wynosi 1: 20 000, a  w  przypadku rzadkiego genotypu aż 1 do kilku milionów.

Każdego roku tylko w Polsce ponad 700 pacjentów zostaje zakwalifikowanych do przeszczepienia i będzie potrzebowało swojego Dawcy. Łatwiej znaleźć Dawcę niespokrewnionego niż rodzinnego. Zwykle Polacy mają jedno lub dwoje rodzeństwa, więc statystycznie znacznie częściej sięgamy po komórki krwiotwórcze pobrane od Dawcy niespokrewnionego, zarejestrowanego w bazie światowej, liczącej obecnie blisko 35 milionów Dawców – tłumaczy dr Tigran Torosian, lekarz hematolog, Dyrektor Medyczny Fundacji DKMS.
Tylko 25 procent przeszczepień to te wykonane dzięki Dawcom rodzinnym. Pozostałe 75 procent Pacjentów musi szukać Dawcy niespokrewnionego. 

Jak wysoka musi być zgodność?
Zgodność, która pozwala na wykonanie przeszczepienia wynosi 10/10 cech tkankowych, w rzadkich przypadkach 9/10, w wyjątkowych sytuacjach – 8. Im wyższa jest zgodność, tym większe szanse na powodzenie przeszczepienia, a także niższe ryzyko pojawienia się reakcji „przeszczep przeciwko gospodarzowi”. Nie ma natomiast znaczenia grupa krwi. Po przeszczepieniu, wraz z komórkami macierzystymi Dawcy, Biorca przejmuje jego grupę. Są jednak tacy chorzy, którzy potrzebują idealnie zgodnego Dawcy. W ich przypadku jedyną szansa na transplantację – i tym samym, szansą na nowe życie – jest tzw. „bliźniak genetyczny”. Taką osobą jest 10-letni Bartoszek z Ostrówka.

Wciąż szukamy Dawcy dla Bartoszka!
Poszukiwania zgodnego Dawcy dla Bartoszka trwają już od kilku miesięcy. Niestety – chłopiec jest jedną z tych osób o rzadkim genotypie. Wśród ponad 33 milionów zarejestrowanych Dawców na całym świecie nie ma jego „bliźniaka genetycznego”. A w przypadku Bartoszka – nie ma miejsca na kompromis. Dawca musi być zgodny 10/10, aby transplantacja miała szanse się powieść.  Chłopiec od 7 lat zmaga się z rzadką chorobą genetyczną – zespołem wad genetycznych Nijmegen. Choroba spowodowała już powstanie ziarniniaków w płucach. Im szybciej znajdzie się Dawca dla niego, tym większa szansa na zatrzymanie choroby. Transplantacja jest dla niego ogromną szansą, także ze względu na zmniejszenie predyspozycji do nowotworów złośliwych.

Kto może zostać Dawcą? – Zarejestrować się jako Dawca szpiku i komórek macierzystych może każdy ogólnie zdrowy człowiek, w wieku 18-55 lat, ważący powyżej 50 kg i nieposiadający znacznej nadwagi. Można to zrobić również przez internet na naszej stronie: www.dkms.pl. Na wskazany przez rejestrującego się adres prześlemy pakiet rejestracyjny, trzeba go tylko wypełnić i odesłać na adres Fundacji – tłumaczy Magdalena Przysłupska, rzecznik prasowy Fundacji DKMS.

Z każdą nową osobą w bazie Dawców szpiku i komórek macierzystych, rosną szanse Pacjentów czekających na zgodnego Dawcę, który podaruje im nowe życie