Rehabilitacja niemowląt. Co powinno nas zaniepokoić?

Na co zwrócić uwagę w rozwoju małego dziecka podczas jego rozwoju psycho-ruchowego? Na co powinni zwrócić uwagę rodzice? Na czym polega metoda rehabilitacji według koncepcji NDT-Bobath?

Portrait of a crawling baby
Rehabilitacja niemowląt. Co powinno nas zaniepokoić?

Pierwszymi zaburzeniami rozwoju psycho-ruchowego u dzieci, które rodzice mogą zaobserwować jest:

  • asymetryczne i/lub odgięciowe ułożenie głowy,
  • asymetryczne i/lub odgięciowe ułożenie całego ciała (dziecko układa się w literkę „C”),
  • zwiększone napięcie mięśniowe w obrębie rąk i stóp (przedłużające się zaciskanie piąstek, trudności z chwytaniem pierwszych zabawek, podkurczanie palców stóp),
  • niechęć do leżenia na brzuchu lub brak podporu w leżeniu na brzuchu,
  • trudności z kontrolą głowy.   

Przy tego typu nieustępujących objawach należy natychmiast zgłosić się na konsultację z lekarzem rehabilitacji  i fizjoterapeutą. Zbytnie zwlekanie działa  niekorzystnie na rozwój czuciowo-ruchowy dziecka, który w tym czasie jest bardzo dynamiczny i kształtują się schematy oraz nawyki ruchowe związane z utrzymywaniem prawidłowej postawy ciała. Dzieci budują orientację względem linii środkowej ciała, która jest w kolejnych etapach rozwoju odnośnikiem do tego co jest prosto, a co jest krzywo. Szczególną uwagą i troską należy otoczyć dzieci urodzone przedwcześnie oraz takie, których poród przebiegał choćby z najmniejszą komplikacją np. zagrożeniem niedotlenienia. Tak samo dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, neurologicznymi wadami rozwojowymi, problemami ortopedycznymi oraz dla dzieci obciążonych chorobami genetycznymi – wymagają stałej czujności, opieki i właściwej terapii wspomagającej ich rozwój, w celu umożliwienia im maksymalnego uczestnictwa.

Z myślą o takich małych pacjentach wypracowano koncepcję NDT-Bobath, której celem jest przygotowanie dziecka z zaburzeniami ruchowymi do samodzielnego funkcjonowania. Mózg niemowlęcia jest niezwykle plastyczny, a niedojrzały układ nerwowy podatny na naukę i zdolny do wypracowania właściwych wzorców ruchowych, dlatego usprawnianie według koncepcji NDT-Bobath z powodzeniem można zacząć już od pierwszych tygodni życia dziecka. Terapeuta pracujący według koncepcji NDT-Bobath podąża za aktywnością dziecka, modyfikuje ją wykorzystując wspomagania tak, aby wykorzystywało w swojej aktywności coraz więcej prawidłowych wzorców ruchowych. Nieodłączną częścią takiego usprawniania jest ścisła współpraca z rodzicami, którzy w warunkach domowych kontynuują proces rehabilitacji poprzez wykonywanie zaleceń dotyczących pielęgnacji dziecka, sposobów podnoszenia i noszenia, pozycji do zabawy. Służy to utrwalaniu
i automatyzowaniu prawidłowych wzorców ruchowych.

Ekspert Grupy LUX MED
dr n.o zdr. Anna Jarosz, Dyrektor Rehabilitacji, Grupa LUX MED