Sucha skóra latem – przyczyny, objawy, pielęgnacja

Sucha skóra u osób dorosłych to zaskakująco częsty problem. Szacuje się, że występuje on wśród 3-10% społeczeństwa. Jak z nim walczyć?

Sucha skóra
Sucha skóra latem – przyczyny, objawy, pielęgnacja

Sucha skóra to termin, który odnosi się do występowania wielu stanów dysfunkcyjnych m.in. nadmiernego złuszczania i szorstkości, zaczerwienienia, swędzenia, skłonności do pękania naskórka oraz bólu. To także częsty objaw towarzyszący różnorakim chorobom. Wśród nich można wymienić kontaktowe lub atopowe zapalenie skóry czy rybią łuskę. Sucha skóra może być również skutkiem niewłaściwie prowadzonej pielęgnacji oraz wypływać z oddziaływania czynników środowiskowych np. promieniowania słonecznego.

Sucha skóra – co to właściwie oznacza?

Sucha skóra jest synonimem zaburzenia funkcji barierowych jej warstwy rogowej. Prawidłowo zbudowana warstwa rogowa zapobiega parowaniu wody z wnętrza skóry oraz umożliwia ochronę przed wnikaniem do organizmu różnych związków chemicznych i drobnoustrojów. Składa się ona z dobrze uwodnionych, ściśle przylegających do siebie korneocytów (komórek warstwy zrogowaciałej naskórka), pomiędzy którymi znajduje się cement międzykomórkowy. Odpowiednio nawilżone zapewniają elastyczność warstwie rogowej skóry. Odwodnienie skóry sprawia z kolei, iż komórki te przestają do siebie ściśle przylegać, w wyniku czego mogą powstawać przerwy, przez które będą wnikać składniki powodujące stan zapalny oraz świąd.

Cechy suchej skóry

Sucha skóra charakteryzuje się licznymi dysfunkcyjnymi zmianami. Są to:

  • poczucie ściągnięcia i mrowienia, świąd
  • nierówna powierzchnia
  • pojawiające się czasami białawe łuski, pęknięcia, nadżerki, szczeliny
  • jasno-blady kolor, często z odcieniem różowym
  • szorstkość

Często obserwowanym powikłaniem suchej skóry jest również nadmierna wrażliwość na różnorakie czynniki mechaniczne, chemiczne i fizyczne. To także tendencja do podrażnienia czy spryszczenia.

Sucha skóra – przyczyny

Bezpośrednich przyczyn występowania suchości skóry należy szukać w niedoborze lipidów w warstwie rogowej oraz obniżonej zdolności wiązania i zatrzymywania wody w naskórku. Powyższe procesy wywołane są zarówno przez czynniki zewnętrzne (tzw. zewnątrzpochodne) jak i wewnętrzne (tzw. wewnątrzpochodne).

Czynniki zewnątrzpochodne:

  • zaburzenia uwarunkowane genetycznie (łuszczyca, atopowe zapalnie skóry – AZS)
  • stany, które charakteryzują się zaburzonym wydzielaniem łoju (łupież suchy, AIDS, choroby neurologiczne)
  • schorzenia ogólnoustrojowe (m.in. cukrzyca, zaburzenia hormonów tarczycy, przewlekła niewydolność nerek)

Czynniki wewnątrzpochodne:

  • niedobory żywieniowe (np. deficyt witamin: A, D, C, E)
  • leki stosowane ogólnie i/lub miejscowo (retinoidy, dziegcie, steroidy)
  • nieprawidłowa pielęgnacja ciała (np. stosowanie silnie odtłuszczających preparatów, zbyt częste i długie kąpiele w gorącej wodzie)
  • czynniki zawodowe (klimatyzacja, narażenie na wpływ substancji drażniących oraz alergizujących)
  • czynniki środowiska zewnętrznego (promieniowanie UV, suche powietrze)

Profilaktyka i pielęgnacja suchej skóry

Profilaktyka suchej skóry opiera się na kilku ważnych zasadach. Należy:

  1. Ograniczać kontakt z wodą, szczególnie gorącą
  2. Zażywać kąpieli z dodatkiem olejków (np. z orzechów makadamia, migdałowym)
  3. Nie stosować wysuszających mydeł, silnych detergentów, soli do kąpieli (należy je zastępować tzw. kostkami myjącymi typu syndet, z dodatkiem substancji natłuszczających oraz nawilżających)
  4. Regularnie i w odpowiednich ilościach aplikować emolienty (substancje poprawiające właściwości barierowe skóry, posiadające działanie nawilżające oraz natłuszczające, np. oleje mineralne, alkohole tłuszczowe)
  5. Stosować preparaty, które nie zawierają substancji zapachowych, konserwantów, barwników
  6. Nawilżać pomieszczania, w których się przebywa
  7. Stosować kosmetyki zawierające substancje czynne (takie jak witaminy np. C, E)

Przy problemie suchej skóry powinno się również pamiętać o usuwaniu nadmiaru warstwy rogowej naskórka, co powoduje ścieńczenie oraz wygładzenie skóry oraz wpływa na lepszą penetrację substancji czynnych w głąb niej. W tym celu można używać kremów z dodatkiem alfahydroksykwasów (np. kwas mlekowy, migdałowy).
Należy pamiętać, iż skutki źle prowadzonej pielęgnacji najciężej odczują osoby starsze oraz dzieci – ich skóra jest bardzo podatna na czynniki wysuszające i podrażniające.

Kosmetyki dedykowane dla suchej skóry

Jeżeli chodzi o stosowanie kosmetyków dedykowanych skórze suchej, najważniejszymi składnikami receptur kosmetycznych powinny być składniki nawilżające, natłuszczające, łagodzące podrażnienia oraz stymulujące ogólne funkcje skóry. Są to:

  • substancje hydrofilowe (np. gliceryna, mocznik, sorbitol, glikol propylenowy)
  • substancje filmogenne (np. hydrolizaty protein, aminokwasy)
  • składniki wzmacniające barierę lipidową (związki tłuszczowe np. ceramidy, cholesterol)

Czynnikiem efektywnie poprawiającym nawilżenie skóry może być też stosowanie masek kosmetycznych, które przez czas aplikacji tworzą na skórze nieprzepuszczalną barierę. Dzięki temu pojawia się silne nawilżenie naskórka. Do osiągnięcia tego celu doskonale nadają się np. maski z polimerami, maski gipsowe (tzn. termiczne).

Problem suchej skóry latem

W okresie letnim skóra jest szczególnie narażona na szkodliwe działanie promieniowania słonecznego. Może ono powodować przewlekłe uszkodzenia skóry, czego konsekwencją może być wzrost Przeznaskórkowej Utraty Wody – TEWL (Transepidermal Water Loss) oraz obniżenie wskaźnika Naturalnego Czynnika Nawilżającego (NMF – Natural Moisturising Factor) w naskórku. Pojawiają się wtedy charakterystyczne cechy odwodnienia – skóra staje się sucha, szorstka, pomarszczona, mniej elastyczna.
Reakcją na ekspozycję słoneczną może być też rozszerzenie naczynek krwionośnych oraz zaburzenia procesu melanogenezy (przebarwienia pigmentacyjne) oraz wiele innych niekorzystnych zjawisk. Przy czym należy pamiętać, iż wszystkie te negatywne zjawiska kumulują się ze sobą w skórze, wpływając na jej ogólny stan. Z tego powodu wskazane jest, aby ograniczyć ekspozycję słoneczną, stosować odpowiednią fotoprotekcję (stosowanie filtrów przeciwsłonecznych) oraz zażywać suplementację (np. witaminą C i E).

Regularne stosowanie środków o działaniu nawilżającym oraz regenerującym uszkodzenia bariery naskórkowej, odpowiednia dieta i suplementacja, unikanie słońca oraz stosowanie filtrów przeciwsłonecznych stanowi profilaktykę suchej skóry w okresie letnim. To również pomocny sposób wspomagania leczenia dermatoz z objawami suchości skóry.

Wyselekcjonowane produkty sprawdzonych marek znajdziesz tutaj: https://www.cefarm24.pl/popularne-marki.html.

KK