Witaminy to związki organiczne, które – nie będąc źródłem energii (nie należą ani do białek, tłuszczów czy węglowodanów), ani strukturalnym składnikiem tkanek organizmu – są niezbędne do zachowania zdrowia oraz prawidłowego przebiegu wszystkich procesów metabolicznych zachodzących w tkankach organizmu.
Czym są witaminy?
Witaminy wchodzą w skład enzymów, będących w ludzkim organizmie katalizatorami reakcji biochemicznych. Enzymy są odpowiedzialne za regulacje wielu procesów: za przekształcanie różnych substratów w formy energii, za procesy budulcowe tkanek organizmu, za regenerację i wzrost. Dzięki nim nasz organizm może normalnie funkcjonować, rozwijać się, bronić przed bakteryjnymi zagrożeniami z zewnątrz.
Skutki braku witamin
Niedobór lub brak poszczególnych witamin powoduje zaburzenia fizjologiczne (utrata homeostazy), nazywane hipowitaminozami (niedobór witaminy w organizmie) i awitaminozami (zupełny brak witaminy w organizmie).
Nazwę witaminy określa się kolejnymi literami alfabetu, które wiążą się z jej pochodzeniem (witamina C – cytrusy), z jej nazwą międzynarodową (witamina A – akseroftol) lub z jej działaniem (witamina K – od niemieckiego słowa „koagulation”, oznaczającego krzepnięcie, witamina H – od niemieckiego słowa „Haut”, oznaczającego skórę,).
Obecnie uważa się, że istnieje 13 witamin: A, C, D, E, K oraz osiem witamin z grupy B: tiamina (B1), ryboflawina (B2), niacyna (B3), kwas pantotenowy (B5), pirydoksyna (B6), biotyna (B7), kwas foliowy (B11) i kobalamina (B12).
Pozostałe związki nazywane kiedyś witaminami i tak oznaczone, np. witamina F, kwas pangamowy – witamina B15, letril – witamina B17, obecnie nie są przez naukę uznawane za witaminy, choć nazwa im pozostała.
Wyróżnia się witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K oraz witaminy rozpuszczalne w wodzie: B i C.
