Z każdym dniem przedsiębiorca coraz bardziej staje się niewolnikiem państwa

Wysokie podatki, nadmiar obowiązków biurokratycznych, skomplikowane prawo, kontrole i samowola urzędników – to wg opublikowanych na początku kwietnia 2019 r. badań Związku Przedsiębiorców i Pracodawców jedne z największych przeszkód prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Foto Pixabay

Równolegle rząd forsuje kolejne programy socjalne, które ktoś musi finansować. A że głównym źródłem dochodów państwa są podatki, to najprostszym sposobem sfinansowania polityki socjalnej jest ich
podnoszenie. Podwyżki uderzają przede wszystkim w największych podatników, czyli przedsiębiorców. Mimo że prowadzona przez nich działalność gospodarcza jest głównym sponsorem państwa, to samo państwo coraz bardziej swobodę tej działalności ogranicza.

Niejasne prawo, wymogi administracyjne, kontrole skarbowe

Przeprowadzony wśród przedsiębiorców z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (czyli zatrudniających do 250 osób) na zlecenie Związku Przedsiębiorców i Pracodawców sondaż ujawnił dziesięć wskazanych przez nich głównych barier do prowadzenia firmy w Polsce. Na pierwszym miejscu „czarnej listy” znalazły się wysokie podatki, a tuż za nimi koszty pracy, a dalej nadmiar obowiązków biurokratycznych. Kolejne pozycje na liście największych przeszkód prowadzenia działalności gospodarczej zajmują: niestabilność prawa, skomplikowane prawo gospodarcze, urzędy i urzędnicy, samowolne i arbitralne decyzje
urzędników, kontrole urzędu skarbowego i innych instytucji, powolne rozstrzyganie sporów sądowych oraz bariery inwestycyjne. Niejasne przepisy prawa stanowią istotną barierę rozwoju firmy aż dla 88% ankietowanych przedsiębiorców. Niewiele mniej, bo 87% wskazało na nadmierne wymogi administracyjne,
jako obciążające prowadzenie działalności gospodarczej.

Wysokie podatki i biurokracja

2 kwietnia 2019 r., „Rzeczpospolita” przedstawiła wyniki sondażu przeprowadzonego na jej zlecenie przez IBRiS. Wg ankiety 59% pytanych przedsiębiorców jest pewnych, że obecna rozdawnicza polityka socjalna państwa przyczyni się do wzrostu podatków, 9% przedsiębiorców uważa, że raczej tak się stanie. Zatem blisko 70% przedsiębiorców obawia się podwyżki podatków wskutek ustanawiania i przyznawania kolejnych świadczeń socjalnych przez rządzących. Podobnie jak w przypadku badania Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, na pierwszym miejscu sondażu „Rzeczpospolitej” w zakresie barier prowadzenia firmy w Polsce znalazły się wysokie podatki. Na drugim miejscu przedsiębiorcy wskazali biurokrację, na trzecim
niestabilne i skomplikowane przepisy.

Przedsiębiorca = chłop pańszczyźniany

Rządzący „wychodzą naprzeciw” przewidywaniom i obawom przedsiębiorców. Fiskus nieustannie pracuje nad stworzeniem nowych podatków, czego owocem są np.: danina solidarnościowa, podatek od nieruchomości komercyjnych, podatek od sprzedaży detalicznej, a nawet podatek od zysków, których nie ma. Jednak coraz śmielsze sięganie do kieszeni przedsiębiorców to nie tylko podatki bezpośrednie. To również rosnące opłaty i ceny, przede wszystkim energii elektrycznej i paliw, które mają bezpośredni wpływ na zwiększenie kosztów prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa. Z każdym dniem przedsiębiorca w Polsce zaczyna przybierać status chłopa pańszczyźnianego, który większość swojego czasu
musiał poświęcać na pracę dla swojego pana, zamiast dla siebie.

Pod coraz większym nadzorem

Jednak chyba nawet chłopi pańszczyźniani nie byli tak kontrolowani i inwigilowani przez swego pana, jak przedsiębiorcy przez państwo. Po odpracowaniu pan pańszczyzny nie wnikał, czy, jak i z kim chłop obrabia swoje pole. Tymczasem fiskus chce o przedsiębiorcach i prowadzonej przez nich działalności gospodarczej wiedzieć wszystko i mieć ich pod stałym, pełnym nadzorem. Stąd do porządku prawnego wprowadzane są coraz to nowe obostrzenia i wymogi stawiane przedsiębiorcom z jednej strony, z drugiej organy skarbowe uzyskują coraz szerszy dostęp do informacji o nich. Zgodnie z przyjętą przez rząd 12 marca 2019 r., opracowaną przez Ministerstwo Finansów nowelizacją ustawy o VAT od 1 września 2019 r. szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie prowadził ogólnodostępny wykaz podatników VAT. Ma on służyć zapewnieniu lepszej weryfikacji kontrahenta. Jednocześnie jednak powszechnemu ujawnieniu ulegną takie dane dotyczące przedsiębiorców, jak objęte dotąd tajemnicą skarbową numery rachunków bankowych.

Ucieczka przed pańszczyzną

Istotą przedsiębiorczości jest swoboda działalności gospodarczej. W obliczu tak silnej ingerencji państwa w tę działalność trudno mówić o jej swobodzie. Zmiany w prawie, nowe opłaty i podatki narzucane są przedsiębiorcom autorytarnie, bez prawa i możliwości obrony. Nic więc dziwnego, że jedynym dla nich wyjściem pozostaje ucieczka. Przenoszenie firm za granicę, prowadzenie działalności z wykorzystaniem zagranicznych struktur i instytucji prawnych to jedne z najpopularniejszych wśród przedsiębiorców sposobów nie tylko na ochronę majątku firmy, ale i ucieczkę przed fiskalno-prawnym niewolnictwem.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie
strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.