Manipulacja to wpływanie na osobę (bądź grupę osób), tak by nieświadomie i dobrowolnie wykonała jakieś zadanie lub zmieniła zdanie. Użycie specjalnych technik ma na celu przysłużenie się zazwyczaj celom manipulatora. Dlatego zachowanie to uważa się za problematyczne i niemoralne. A jak wygląda manipulacja w związku?
Manipulacja w związku
Kiedy jesteśmy zakochani, trudno na tę drugą osobę spojrzeć obiektywnie. Szczególnie, że nie chcemy widzieć w niej żadnych wad. Jednak zdarza się, że będąc w związku zaczynamy czuć się dziwnie, niekomfortowo. Najlepiej wtedy wziąć krok w tył i rozważyć, co jest powodem takich emocji. Czy to po prostu wygasające uczucie, a może coś więcej? Dobrze też przemyśleć, czy ewentualna niepokojąca sytuacja jest jednorazowym zdarzeniem, czy nagminnie powtarzającym się zachowaniem.
Gaslighting
To psychologiczna forma manipulacji, która polega na tym, że ofiara przekonywana jest do zwątpienia we własną pamięć, percepcję i umiejętności poznawcze. Manipulant kwestionuje przeżycia drugiej osoby, umniejsza jej uczucia, udaje, że nie może jej zrozumieć albo nie wierzy w jej słowa, często przeinacza fakty, wprowadza w błąd. Przez to poddawana manipulacji osoba jest zdezorientowana, nie wie, co jest prawdą, a co tylko „urojeniem”. Zaczyna bać się swoich własnych osądów, przez co łatwiej ją kontrolować.
Wpływanie na decyzje
Stawianie kogoś pod presją czasu może powodować, że podejmowanie decyzji staje się bardziej pochopne. Będąc w pośpiechu jesteśmy też bardziej skłonni przystać na propozycję drugiej osoby, bo nie mamy możliwości przemyśleć dostępnych nam opcji osobiście. Również sytuacje typu „ultimatum” pomagają manipulatorowi osiągnąć swój cel, bo z góry zakładają brak kompromisu.
Zobacz także: Rozwód – jak go przeprowadzić i jak poradzić sobie ze wszystkimi konsekwencjami?
Nadmierna kontrola
Czasem wydaje się, że najchętniej dzielilibyśmy się z naszą drugą połówką każdą minutą. Ale gdyby teorię wprowadzić w życie, szybko okazałoby się, że niewiele par przetrwałoby taki eksperyment. Związek składa się przecież z dwóch osób, które mogą mieć różne zainteresowania, ambicje itd. Jeśli partner nie chce, abyśmy posiadali hobby, mieli własna grupę przyjaciół, sami spotykali się z naszą rodziną, to jest to niepokojąca oznaka. Nadmierna kontrola może przejawiać się również w pozornie błahych sprawach. Jeśli nasz ukochany bądź ukochana zawsze decyduje, na jaki film wyjdziemy do kina albo w jakiej restauracji zjemy, nie pytając się nas o zdanie i nie biorąc naszych preferencji pod uwagę, może to kształtować nierówność w związku, w którym jedna osoba bierze więcej, niż daje.
Zbytnia dominacja
Jeśli mamy wrażenie, że nasz partner lub partnerka nie dają nam dojść do głosu, warto z nimi o tym porozmawiać. Dominacja jednej strony w trakcie rozmowy to jedna z taktyk manipulacyjnych, która zwiększa poczucie nierówności między osobami. Używanie podniesionego głosu i zastraszanie często kończy się kapitulacją ofiary i przystaniem na propozycję manipulatora. Poza tym nagminne stosowanie wybiórczości, czyli nieprzyjmowanie do siebie argumentów i informacji drugiej strony, także stawia jednego z partnerów w gorszej sytuacji.
Manipulacja emocjonalna
Ciągłe porównywanie z innymi osobami, cięte, nie do końca przyjazne „żarciki”, na przykład na temat naszego charakteru czy urody, umniejszanie znaczenia uczuć – to wszystko sprawia, że tracimy pewność siebie. Zbyt częsta, nieuzasadniona krytyka wzbudza wątpliwości co do naszej wartości, dlatego czujemy się „gorsi”. Osoby w takim stanie łatwiej przekonać do wykonania pewnych czynności, ponieważ chcą one zostać docenione. Inne sposoby wpływania na partnera bądź partnerkę to na przykład stosowanie tak zwanych „cichych dni”. Podczas nich druga osoba jest ignorowana. Także próby wzbudzenia zazdrości albo wywoływanie poczucia winy, np. przedstawiając własne porażki jako rezultat wpływu drugiej osoby, mogą być techniką manipulacji.
