Już dawno minęło lato. Jesienne dni są coraz krótsze i chłodniejsze. Chociaż raz każdy z nas myślał o zimowych wieczorach spędzonych przed kominkiem.
Ten niepowtarzalny klimat trzaskającego ognia i emanujące ciepło oraz, nie da się ukryć, oszczędność są powodami, aby poważnie zastanowić się zastosowaniem takiego rozwiązania w swoim domu. Do wyboru mamy kominki lub piece kominkowe, czyli tak zwane kozy oraz kominki gazowe.
Gdzie go umieścić?
Pierwszym etapem, na który możemy mieć wpływ jest wybór odpowiedniego miejsca. Najlepiej, gdy zbudujemy go jak najbliżej komina. Tutaj pojawia się problem. Ponieważ nie każdy może sobie pozwolić na tą przyjemność. Jedynie osoby, których domy zostały wyposażone w przewód kominowy mogą pomyśleć o tradycyjnym kominku z palącym się w nim drewnem. Jednak producenci kominków pomyśleli także o innych i dla nich znaleźli inne rozwiązania – kominki gazowe.
Komin może znajdować się bezpośrednio nad kominkiem, za nim lub obok niego. Gdy jest nad kominkiem, straty ciepła i opór przepływu spalin są najmniejsze. Komin musi mieć wyczystkę – zamykany otwór, przez który można wydobyć nagromadzone w kominie sadze. Zależnie od konstrukcji kominka wyczystkę umieszcza się w sąsiednim pomieszczeniu lub na niższej kondygnacji.
Ponieważ przeciętny kominek waży około 500 kg ważnym elementem w wyborze miejsca na kominek jest także wytrzymałość stropu i fundamentów. Nie mniej ważna jest także funkcjonalność pomieszczenia, w którym się on znajdzie. Warto pomyśleć o rozmieszczeniu w takim pokoju mebli i zapewnieniu odpowiedniej ilości wolnego miejsca na komunikację. Obok kominka nie należy także umieszczać instalacji elektrycznych i hydraulicznych.
Ogień, ale nie pożar
Posadzka przy kominku powinna być wykonana z materiałów niepalnych, na co najmniej 50 cm . Dodatkową ochroną przeciwpożarową są parawany z gęstej siatki lub żaroodpornego szkła ustawiane przed paleniskiem. Przedmioty wykonane z materiałów łatwopalnych, czyli meble, dywany itp. powinny być oddalone od kominka, co najmniej 80 cm.
Serce kominka
O jakości kominka decyduje palenisko, czyli część komina, w której pali się drewno. Aby spełniało swoją funkcję, a jednocześnie było bezpieczne należy wykonać je z pełnej cegły ceramicznej, a od wewnątrz dodatkowo wyłożyć cegłą szamotową lub wylepić glinką ogniotrwałą. Kominki najczęściej obudowuje się marmurem, granitem, cegłą klinkierową, gipsem lub drewnem. Ostatnio popularne stają się kafle ceramiczne, takie jakich używano kiedyś do budowy pieców kaflowych.
Możliwości grzewcze kominka zależą też od płyty paleniska. Najlepiej, gdy jest umieszczona jak najniżej – przy samej podłodze, bo wtedy ochłodzone powietrze dostaje się bezpośrednio do komory spalania. Taką płytę łatwiej jest także wyczyścić. Ładniej wygląda płyta wystająca poza płaszczyznę otworu paleniska. Wiele firm ma w swojej ofercie gotowe paleniska do kominków otwartych.
Kominki mogą być otwarte z jednej lub z dwóch stron, mogą być zbudowane przy ścianie prostej lub narożniku. Można także spotkać kominki otwarte z wszystkich stron, umieszczane na środku pomieszczenia.
W kominkach otwartych powstaje więcej popiołu niż w kominkach z wkładami i zwykle nie ma w nich popielnika. Popiół trzeba, więc usuwać za pomocą szufelki, najlepiej po każdym paleniu. Można też zamontować ruszt, a pod nim umieścić szufladę na popiół.
Czy kominek otwarty może ogrzać dom?
Kominek otwarty na pewno nie ogrzeje całego domu, bo tylko 10-20% energii powstającej podczas spalania pozostaje w pomieszczeniu w postaci ciepła (w kominkach z wkładami aż 80%). Większość energii ucieka do komina. Kominki otwarte zużywają natomiast znacznie więcej drewna niż zamknięte.
Kominki Gazowe
Kominek tradycyjny potrzebuje obsługi – dokładania i kontroli, a potem – sprzątania paleniska. Kominki gazowe mają zalety kominków tradycyjnych, a są pozbawione większości ich wad. Uruchomienie kominka gazowego nie wymaga wcześniejszych przygotowań. W trakcie korzystania nie trzeba do niego dokładać, a po zakończeniu jego pracy – czyścić.
Instalacja
Kominek gazowy może być podłączony do komina lub nie – jeśli zdecydujemy się na urządzenie z zamkniętą komorą spalania. Oczywiste jest doprowadzenie do kominka gazu. Za to mniej oczywisty jest fakt, że musi on być podłączony przez osobę z uprawnieniami – jak wszystkie urządzenia gazowe.
Wentylacja. Pomieszczenie, w którym ma być kominek, musi mieć kubaturę, co najmniej 8 m3 oraz sprawną wentylację wywiewną, odpowiednią dla danego typu gazu:
w pomieszczeniach z kominkiem zasilanym gazem ziemnym kratka wywiewna powinna być umieszczona pod sufitem, w pomieszczeniach z kominkiem na gaz płynny – na dole przy podłodze, powyżej poziomu gruntu.
Bezpieczeństwo
Kominki oferowane na naszym rynku powinny mieć Znak Bezpieczeństwa (jak każde urządzenie gazowe) oraz być wyposażone w odpowiednie zabezpieczenia:
czujnik ciągu kominowego, który zabezpiecza przed cofaniem się do pomieszczenia spalin z niedrożnego przewodu kominowego. Nie jest on wymagany w urządzeniach z zamkniętą komorą spalania; zawór odcinający dopływ gazu w razie zaniku płomienia.
Kominki gazowe mogą mieć palenisko otwarte lub zamknięte – osłonięte żaroodporna szybką. Mogą być zabudowane lub nie.
Koza
Na rynku dostępnych jest kilkadziesiąt modeli pieców wolno stojących. Dokładna analiza parametrów technicznych, bezpieczeństwa i komfortu użytkowania, pomoże w dokonaniu właściwego wyboru.
Moc
Zanim wybierze się odpowiedni model pieca, trzeba zdecydować, które pomieszczenia chcemy nim ogrzewać, i obliczyć ich kubaturę. Umownie przyjmuje się 1 kW mocy pieca na 10-12 m2 powierzchni pomieszczenia o wysokości 2,5 m w dobrze izolowanym domu. Dobierając moc pieca, najlepiej jednak poradzić się specjalisty. Piece dostępne na rynku mają moc od 3 do 17 kW, czyli mogą ogrzać pomieszczenie o kubaturze do 420 m3.
Sprawność i czas palenia
Jeśli zamierzamy korzystać z pieca jako źródła ciepła, powinniśmy wybrać taki, w którym pełny załadunek drewna przy zredukowanym dostępie powietrza spala się nie krócej niż 8 godzin. Najwydajniejsze piece potrafią utrzymać żar nawet do 15 godzin.
Dodatkowe drzwiczki.
W większości pieców drewno dokłada się do paleniska przez drzwiczki frontowe. Wygodniej jednak jest uzupełniać opał przez drzwiczki umieszczone z boku pieca lub przez klapę w jego górnej płycie. W ten sposób można jednorazowo dołożyć większą porcję drewna do paleniska, przez co wydłuża się czas palenia.
Dzisiejsze nowoczesne wolno stojące piece na drewno są bez porównania bardziej komfortowe niż dawne kozy. Kiedyś jedynym sposobem regulacji mocy grzewczej kozy było dokładanie odpowiedniej ilości opału. Potem zaczęto instalować w piecach szybry oraz regulatory wlotu powietrza do spalania, którymi regulowano siłę ciągu i moc pieca. Najnowszym rozwiązaniem, pozwalającym na prawie automatyczną pracę kóz, są termostaty. Termostat sam reguluje przekrój wlotu powietrza do spalania, zależnie od temperatury w pomieszczeniu.
Pojemnik na popiół
Podobnie jak w kominku, po spaleniu drewna w wolno stojącym piecu pozostaje popiół. I choć w nowoczesnych kozach jest go niewiele, warto zwrócić uwagę na sposób jego usuwania. Najlepiej, gdy piec wyposażony jest w oddzielny pojemnik na popiół. Popielnik może być dodatkowo wyposażony w pokrywę, która zapobiega wysypywaniu się popiołu podczas przenoszenia go przez pokój.
Beata Skrzypiec
architekt
Źródło: www.murator.pl