Dlaczego na drodze dopada nas stres i jak możemy sobie z nim radzić? Na te pytania postarali się odpowiedzieć eksperci na co dzień zajmujący się tym zagadnieniem. Jazda samochodem stresuje Polaków – wynika z badań przeprowadzonych z inicjatywy firmy Ford Polska przez Instytut Badawczy ARC Rynek i Opinia.
Stres – nasz codzienny towarzysz
Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej grupie Polaków mieszkających w średnich i dużych miastach, w dniach 22 – 30 czerwca 2011 r. Celem badania było przyjrzenie się problemowi stresu wśród użytkowników dróg, jego powodom oraz czynnikom, które pomagają stres redukować, w tym identyfikacja technologii i elementów wyposażenia aut, które zmniejszają poziom stresu. Z badań jasno wynika, że Polacy żyją w stresie, a stan ogólnego napięcia społecznego wzrasta – widać to w codziennych zachowaniach i gwałtownych reakcjach ludzi, nie tylko na drodze. Za taki stan funkcjonowania odpowiada przede wszystkim pośpiech, jako nieodzowny element codziennego życia. W rezultacie każde wydarzenie powodujące zachwianie napiętego planu dnia jest czynnikiem stresogennym.
Zestresowani kierowcy to niebezpieczeństwo na drodze
Jednym z trzech głównych elementów codziennego życia, które wyzwalają największy stres u Polaków jest udział w ruchu drogowym. Na polskich drogach dominuje poczucie zagrożenia ze strony innych kierowców, całkowity brak zaufania oraz tolerancji dla kierowców o słabszych umiejętnościach.
Pośpiech, korki i brak kultury wśród kierowców to kluczowe wyzwalacze stresu na drodze. Jeśli dodamy do tego zdenerwowanie kierowcy, który zestresował się zanim jeszcze wsiadł do samochodu, to mamy naprawdę niebezpieczną sytuację na drodze – komentuje badania psycholog Katarzyna Korpolewska.
Codzienne poruszanie się po drodze porównywane jest badanych do walki o życie. Na taką ocenę sytuacji składają się między innymi:
ciągłe zmiany organizacji ruchu powodujące korki, nieprzewidywalne i agresywne zachowanie kierowców, brak uwagi ze strony innych kierowców zwłaszcza wobec osób o słabszych umiejętnościach i „mniejszych” uczestników drogi (małe samochody, motocykle), nagminne łamanie przepisów (określane jako norma). Jednak głównym powodem stresu na drodze są inni jej użytkownicy.
Co ciekawe badani stwierdzili, że inni kierowcy mogą także w bardzo dużym stopniu nasz stres redukować. Wystarczą przepraszające gesty czy wyrozumiałość, gdy inny samochód chce wjechać na nasz pas lub włączyć się do ruchu. Większą wartość ma ludzki, przyjacielski gest niż mechaniczne miganie światłami.
Stres to subiektywna reakcja na to, co nas otacza. Od naszego nastawienia, interpretacji zdarzeń zależy w dużej mierze to, jak bardzo będziemy zestresowani. Siadając za kierownicą, musimy szczególnie pamiętać o koncentracji i świadomie niwelować wpływ czynników, które mogłyby zwiększać nasze poczucie dyskomfortu. Panując nad własnym stresem zwiększamy bezpieczeństwo na drodze – własne i innych użytkowników – dodaje dr Katarzyna Korpolewska.
Nowoczesne technologie – remedium na stres
Badani wskazali, że jednym ze sposobów na radzenie sobie ze stresem na drodze są nowoczesne technologie, które czynią jazdę samochodem bezpieczniejszą i bardziej komfortową. Wśród kierowców akceptowane są wszelkie usprawnienia i systemy technologiczne zwiększające poczucie bezpieczeństwa. Niemal wszyscy uczestnicy badania stwierdzili, że zrelaksowany kierowca jedzie bezpieczniej. Pogląd ten przekłada się w większości wypadków na planowane w przyszłości zakupy aut. Zdecydowana większość badanych kupując obecnie samochód poszukiwałaby modeli wyposażonych w technologie, które redukują stres związany z prowadzeniem auta. Kiedy zapytano badanych o przydatność nowoczesnych technologii, które zastosowane zostały w nowych Fordach Focus stwierdzili oni, że wszystkie przedstawione nowości redukują w dużym stopniu stres kierowców i pasażerów. Kierowcom szczególnie do gustu przypadły czujniki parkowania oraz system kontroli pasa ruchu. Pomoc przy parkowaniu doceniają także pasażerowie, często proszeni przecież o wyjście z samochodu i asystę przy parkowaniu. Bardzo wielu kierowców wysoko oceniło także system monitorujący martwe pole w lusterkach.
Interesujące jest to, iż większość badanych słusznie łączy stres z brakiem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Okazuje się, że Polacy są skłonni inwestować w nowoczesne technologie, które zwiększają ich bezpieczeństwo na drodze – podsumowuje dr Ewa Tokarczyk, psycholog z Instytutu Transportu Samochodowego.
Informacje nt. badania
Badanie zostało przeprowadzone przez instytut badawczy ARC Rynek i Opinia, w dniach: CATI – 22-30 czerwca 2011 oraz FGI – 22 czerwca 2011. Badanie składało się z 2 modułów: wywiadów telefonicznych (CATI), zogniskowanego Wywiadu Grupowego (FGI) CATI: próba ogólnopolska, 500 wywiadów na reprezentatywnej próbie mieszkańców średnich i dużych miast, długość wywiadu – 20 minut. Wywiad FGI: w Warszawie, grupa z udziałem 8 respondentów, czas trwania 90 min. Próba reprezentatywna ze względu na: płeć, wiek (osoby 18+), wielkość miejscowości (średnie miasta 200-499 tys.; duże 500 tys. i więcej). Osoby badane: kierowcy i pasażerowie (założono minimum
300 kierowców w próbie), jeżdżący samochodem minimum raz w miesiącu.
Eksperci
Dr Katarzyna Korpolewska – psycholog, jest wieloletnim pracownikiem Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wyższej Szkoły Komunikowania i Mediów Społecznych, obecnie wykłada w Akademii Teatralnej, Szkole Głównej Handlowej oraz Akademii Leona Koźmińskiego. Posiada ponad dwudziestoletnie doświadczenie w realizacji szkoleń w obszarach: sprzedaży, zarządzania, ZZL, budowania zespołu, zarządzania kryzysem, zarządzania zmianą, obsługi klienta, negocjacji, komunikacji, rozwoju osobistego, a także doświadczenie biznesowe. Prowadzi coaching dla kadry kierowniczej najwyższego szczebla w zakresie zarządzania ludźmi, własnym potencjałem, wystąpień publicznych, oddziaływań perswazyjnych, przywództwa, negocjacji. Prowadzi tzw. interwencje kryzysowe dla wielu firm działających zarówno na rynku polskim jak i na rynkach zagranicznych. Współpracuje z mediami: I i III Program Polskiego Radia, Polsat, I i III Program TVP a także wieloma tytułami prasowymi. W 2004 roku uhonorowana przez „PROFIT” tytułem: Najlepszy trener w kategorii: „Zarządzanie ludźmi”.
Dr Ewa Tokarczyk – psycholog, od 14 lat zajmuje się problematyką psychologii transportu. Prowadzi i nadzoruje badania, wydaje również orzeczenia psychologiczne. Jest autorką metodyki psychologicznych badań kandydatów na instruktorów i egzaminatorów. Prowadziła badania naukowe zmierzające do psychologicznej charakterystyki kierowców zatrzymanych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości. Jest także wykładowcą akademickim.
Tomasz Czopik – od wielu lat zajmuje się promowaniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Współpracuje z Wydziałem Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej i Miejskiej Policji w Krakowie, prowadzi szkolenia z techniki jazdy dla policjantów Ruchu Drogowego. Kierowca rajdowy, w trakcie swojej kariery zdobył m.in. tytuły Rajdowego Mistrza Polski w klasyfikacji generalnej – rok 2003, Rajdowego Mistrza Polski w grupie N – rok 2002, Rajdowego Mistrza Polski w grupie N – rok 2000, Rajdowego Mistrza Polski w klasie A-6 – rok 1997.
