Jak powstają przebarwienia?

przebarwieniaPowstawanie barwnika skóry MELANINY zachodzi w wyspecjalizowanych komórkach melanocytach. Komórki te zlokalizowane są w naskórku. Ilość melanocytów jest mniej więcej jednakowa u wszystkich ras. Różnica w zabarwieniu skóry wynika z aktywności tych komórek a nie ich ilości.

U rasy kaukaskiej, do której się zaliczamy ilość melanocytów w poszczególnych okolicach naszego ciała przedstawia się następująco:

– skóra tułowia – 800 melanocytów/cm kw.
– policzki-1300 melanocytów/cm. kw.
– okolice narządów płciowych-2300 melanocytów /cm.kw.

KTO JEST NARAŻONY NA POJAWIENIE SIĘ PRZEBARWIEŃ PO KONTAKCIE ZE SŁOŃCEM:

– kobiety w ciąży
– kobiety przyjmujące leki hormonalne
– chorzy leczeni lekami: zmniejszającymi ciśnienie krwi, antybiotykami, lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi
PIGMENTACJA PRZEBIEGA WIELOETAPOWO:

I ETAP: z aminokwasu TYROZYNY pod wpływem enzymu TYROZYNAZY powstaje DOPA, następnie DOPAchinon, z którego po licznych reakcjach chemicznych powstaje właściwy barwnik MELANINA.
II ETAP: magazynowanie melaniny w melanosomach. Melanosomy to wyspecjalizowane organelle komórkowe, które transportowane są przez wypustki melanocytów w otoczenie komórek naskórka – keratynocytów. Typowy melanocyt nie przylega do właściwych komórek naskórka . Ma on dwie lub więcej wypustek, w których znajduje się zmienna liczba melanosomów.

CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NADMIERNEJ MELANOGENEZIE / powstawaniu melaniny/:

– promieniowanie ultrafioletowego / słońce, solaria/
– duże wahania temperatury
– stany zapalne skóry
– działanie metali miedź , żelazo, złoto, arsen , bizmut,
– hormony przysadki mózgowej i gruczołów płciowych
– starzenie organizmu
– ciąża
– uszkodzenia wątroby
– zaburzenia krążenia
– niedobór witamin: A, PP, kwasu pantotenowego, kwasu foliowego

W zależności od głębokości gromadzenia barwnika / melaniny/ wyróżniamy przebarwienia:
1. Naskórkowe:
a/ związane z dużą ilością melanocytów
b/ związane z nadmierną produkcją melaniny przez prawidłową liczbę melanocytów
2. Skórno-naskórkowe
3. Skórne
Określenie głębokości występowania barwnika określamy oglądając skórę z wykorzystaniem lampy WOODA. Inny podział uwzględnia odmienność kliniczną:
PIEGI: są to wyraźnie odgraniczone od otoczenia żółto-brunatne lub brunatne plamy wielkości 1-5 mm. Występują na skórze odsłoniętej / twarz, przedramiona, dekolt, kark/ . Pierwsze piegi pojawiają się we wczesnym dzieciństwie ok.5-6 roku życia. Po kontakcie ze słońcem ciemnieją , zimą natomiast są dużo jaśniejsze. Występowanie, ilość i intensywność piegów jest uwarunkowana genetycznie. Melanocyty tworzą w piegach melaninę dużo szybciej niż w skórze nieprzebarwionej.
OSTUDA: symetryczne przebarwienia obejmujące czoło, policzki, ok. uszu, wargi, brodę. Najczęściej występuje w ciąży oraz u kobiet stosujących doustne leki antykoncepcyjne. MELANOZA RIEHLA: zmiany te występują u kobiet w wieku 30-50 lat. Klinicznie objawiają się licznymi siateczkowatymi przebarwieniami. Występują na skórze bocznych powierzchni szyi, dekolcie.
PLAMY SOCZEWICOWATE: na skórze twarzy, dłoni, przedramion i grzbietach dłoni pojawiają się dobrze odgraniczone od otoczenia jasno- lub ciemno brązowe plamy. Swoim wyglądem przypominają piegi. Od piegów plamy soczewicowate różnią się większymi rozmiarami, bardziej ostrym odgraniczeniem od skóry nieprzebarwionej oraz występowaniem również w miejscach nie narażonych na ekspozycje na słońce.
JAK ZAPOBIEGAĆ:
1). Zmniejszyć ilość promieniowania ultrafioletowego docierającego na powierzchnię skóry. Do tego celu służą kosmetyki zawierające filtry przeciwsłoneczne. SUBSTANCJE STOSOWANE JAKO FILTRY:
A/ filtry fizyczne np. tlenek cynku i tytanu kaolin, krzemionka
B/ filtry chemiczne / absorbują do 95% UVB/
– kwas paraaminobenzoesowy /PABA/
– kwas cynamonowy
– MEXORYL
– Parsol
– Euselox
2). Zahamować aktywność enzymu TYROZYNAZY, dzięki któremu z tyrozyny powstaje melanina. Udowodnione działanie zmniejszające aktywność tyrozynazy mają:
A/ Substancje syntetyczne: HYDROCHINON i jego pochodne; Hydrochinon jest znanym środkiem odbarwiającym od przeszło kilkudziesięciu lat; najodpowiedniejsze stężenia HQ w kosmetyku to : 1,5% – 4%; najlepsze efekty uzyskuje się stosując wyższe stężenia 6%-10%.
Preparaty zwierające tak wysokie stężenia hydrochinonu dostępne są tylko i wyłącznie na receptę. Minusem HQ jest :
– możliwość wystąpienia reakcji alergicznych . Dlatego przed przystąpieniem do kuracji hydrochinonem zalecana jest próbna aplikacja preparatu
– podrażnienia
– pozapalne przebarwienia
– przebarwienia paznokci
B/ KWAS AZELAINOWY jest to związek chemiczny, który występuje naturalnie pod postacią kwasu dwukarboksylowego. Stosowany jest w stężeniach 20%. Główną zaletą jest całkowite bezpieczeństwo stosowania. KWAS WITAMINY A kwas witaminy A , KWAS KOJOWY.
Substancje naturalne : mącznica lekarska – związki aktywne: arbutyna; brzoza – związek aktywny betulina; witamina C.
3). Stosowanie w codziennej pielęgnacji kosmetyków zawierających w swoim składzie związki chemiczne chroniące skórę przed negatywnym wpływem wolnych rodników. Koenzym Q 10 witamina E witamina A, witaminę PP/ niacyna/ , ekstrakt z korzenia morwy białej, lukrecja, grejpfrut, pietruszka / związkami aktywnymi są: flawonoidy, retinoidy , kwas askorbinowy/ witamina C/, rezeda, mącznica lekarska, piwonia biała, rokosz balwierski, ekstrakty z kawy. W przypadku niewielkich i powierzchownych przebarwień godne polecenia są alfahydroksykwasy.

Dermatolog – Specjalista chorób skóry