Profilaktyka i skrining raka płuca kluczem do zmniejszenia umieralności

Trwa właśnie Miesiąc Świadomości Raka Płuca. Warto dowiedzieć się, jakie kroki podejmować, by zminimalizować ryzyko zachorowalności i śmiertelności na tę chorobę.

Profilaktyka i skrining raka płuca kluczem do zmniejszenia umieralności

Nowotwór płuca kojarzy się najczęściej z paleniem papierosów, zresztą bardzo słusznie – aż 95% chorych to palacze. Wchłanianie zbyt dużej ilości nikotyny nie jest jednak jedynym czynnikiem ryzyka zachorowania. Na drugim miejscu plasuje się zanieczyszczenie środowiska, następnie choroby płuc oraz uwarunkowania genetyczne.

Krok pierwszy i najważniejszy

Rak płuc jest nowotworem, którego możemy w większości przypadków uniknąć poprzez rzucenie palenia. Na ten temat wypowiada się prof. dr hab. n. med. Joanna Didkowska:

Brytyjscy epidemiolodzy opublikowali wyniki badań, w których wykazali, że rzucenie palenia w każdym wieku zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu płuca. Nawet osoba, która rzuci palenie w wieku 60 lat, będzie miała dwukrotnie niższe ryzyko zachorowania na raka płuca niż osoba, która będzie kontynuować palenie do 70. roku życia. – podkreśla pani profesor.

Klucz to szybka reakcja

W Polsce śmiertelność z powodu nowotworu płuca jest bardzo wysoka, ponieważ diagnozuje się go najczęściej w zaawansowanym stadium rozwoju. Poprawienie jego wykrywalności to wyzwanie dla polskiej onkologii. Jak potwierdza prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski, powszechny skrining (badania przesiewowe) w kierunku nowotworu płuca nie jest możliwy w skali całego kraju.

Prowadzone są natomiast badania tzw. Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP), który jest finansowany ze środków budżetowych – dodaje profesor.

Wspomniany program polega na wykonaniu niskodawkowej tomografii komputerowej, a dedykowany jest osobom z 20-letnim stażem palenia papierosów. Osobom, które nie kwalifikują się do WWRP, w pierwszej kolejności wykonuje się RTG klatki piersiowej w dwóch pozycjach: z przodu i z boku, na które kieruje lekarz rodzinny. Nie zawsze jednak takie zdjęcie pokazuje zmiany w płucach, zwłaszcza te mniejsze. Eksperci apelują więc, by w przypadku nawracających infekcji układu oddechowego lub kaszlu wykonać tomografię komputerową płuc.

Nie lekceważmy symptomów

Aby poprawić wykrywalność raka płuca, nie można bagatelizować jego objawów: utrzymującej się gorączki, uporczywego kaszlu czy krwioplucia. Prof. Orłowski zwraca uwagę na tzw. kaszel palacza, który powszechnie jest uważany za normę u palaczy, natomiast nie można ignorować sytuacji, kiedy kaszel się nasila albo zmienia się jego charakter. Zdarzają się też nietypowe objawy raka płuca: ból pleców, barku, brzucha. Dzieje się tak w przypadku, kiedy guz jest położony obwodowo i nacieka opłucną, a wówczas pojawiają się różne bóle. Wtedy pacjent może być diagnozowany w kierunku innych chorób np. zawału serca, schorzeń ortopedycznych czy kamicy woreczka żółciowego.
Jeżeli istnieje podejrzenie raka płuca, należy jak najszybciej podjąć kroki, które umożliwią poprawną diagnozę. Prof. Orłowski uspokaja, że w razie problemów z dostępem do tomografii komputerowej, zawsze można zgłosić się do instytutu lub ośrodka chorób płucnych, gdzie z pewnością zostanie udzielona profesjonalna porada.

Nasze przychodnie specjalistyczne są otwarte dla pacjentów pomimo pandemii i każdego dnia przyjmowani są tutaj pacjenci na konsultacje – zapewnia warszawski doktor.