Ciąża mnoga, czyli wielopłodowa, zdarza się coraz częściej. Podczas ciąży mnogiej w jamie macicy rozwijają się jednocześnie dwa lub więcej płodów.
W zależności od ich ilości wyróżnia się:ciążę bliźniaczą, trojaczą, czworaczą, pięcioraczą itd.
Najczęstszą postacią ciąży wielopłodowej u człowieka jest ciąża bliźniacza. Może powstać w wyniku zapłodnienia pojedynczej komórki jajowej przez jeden plemnik. Rozwijające się w takiej ciąży bliźnięta określamy jako jednojajowe (jednozygotyczne). Mają zawsze tę samą płeć i identyczny kod genetyczny. Ciąża bliźniacza może być także wynikiem zapłodnienia dwóch oddzielnych komórek jajowych przez dwa osobne plemniki. Rozwijające się wówczas dwa płody, nazywamy bliźniakami dwujajowymi (dwuzygotycznymi). Noworodki są wtedy podobne jedynie w takim stopniu, jak rodzeństwo pochodzące z tej samej rodziny z dwóch oddzielnych ciąż. Przyjmuje się, że zapłodnienie, z którego rodzą się bliźnięta jednojajowe, jest dziełem czystego przypadku. Nie mają na to wpływu ani dziedziczność, ani czynniki wewnętrzne czy zewnętrzne. Ich liczba jest względnie stała i wynosi około 0,4% ogółu porodów. Częstość występowania bliźniąt dwujajowych zależy od wielu czynników.
Do najważniejszych zalicza się:
– dziedziczność,
– rasę,
– środowisko,
– wiek matki i jej płodność oraz stosowanie preparatów hormonalnych pobudzających owulację.
Najniższy odsetek ciąż bliźniaczych stwierdza się u rasy orientalnej, najwyższy u czarnej, zaś średnia częstość występuje u rasy białej. Na częstość występowania ciąż wielopłodowych duży wpływ ma wiek matki. Najniższy odsetek (0,3%) stwierdzano u kobiet poniżej 20. i powyżej 40. roku życia, zaś najwyższy (1,2-1,8%) w wieku 31-39 lat. Prawdopodobieństwo ciąży wielopłodowej wzrasta także z liczbą odbytych porodów. Stwierdzono, że możliwość jej wystąpienia jest największa w przypadku trzeciego lub następnego porodu. Na ogół uważa się, że ciąża wielopłodowa ma
tendencje do powtarzania się. Wyliczono, że po porodzie bliźniąt dwuzygotycznych prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnej ciąży wielopłodowej jest od 2 do 10 razy wyższe.
