W ostatnich latach definicja idealnego mężczyzny uległa zasadniczej zmianie i dziś zawiera w sobie już nie tylko cechy typowego macho, ale również podkreśla jak ważna w mężczyźnie jest czułość, wrażliwość i umiejętność okazywania emocji. To właśnie ta przemiana spowodowała powstanie pojęcia kryzysu męskości, o którym dzisiaj tak często słyszymy w mediach. Pozostaje on w opozycji do tradycji, w której wciąż funkcjonuje przekonanie, że faceci nie płaczą, łzy są oznaką słabości, a mężczyźnie wolno wiele – oczywiście poza byciem słabym.
Tradycja – rzecz święta
Zgodnie z konserwatywną tradycją to mężczyzna jest odpowiedzialny za zapewnienie rodzinie bezpieczeństwa i środków do życia, jednak współczesny świat coraz bardziej rewiduje ten pogląd, poszerzając rolę kobiet w budowaniu stabilności rodziny. Podział ról społecznych coraz bardziej odchodzi od klasycznego modelu rodziny, a w świecie, który staje się coraz bardziej sfeminizowany, mężczyzna przestaje grać pierwsze skrzypce i zaczyna czuć się zmarginalizowany. Wielu ludzi wciąż postrzega ważność poszczególnych członków rodzina na podstawie ich zarobków i uważa, że głową rodziny oraz osobą decyzyjną powinien być ten, kto więcej zarabia. Dlatego zwiększające się zarobki kobiet i ścieżki awansu, które się przed nimi otwierają sprawiają, że mężczyźni mają poczucie, iż przestali być filarem komórki rodzinnej i stają mniej potrzebni. Tracą poczucie męskości i wiodącą pozycję w społeczności, co nie jest łatwe do zaakceptowania po kilkuset latach dominacji obejmującej każdą sferę życia.
Kryzys męskości nie jest kryzysem w klasycznym tego słowa znaczeniu, tak naprawdę jest raczej redefinicją pojęcia męskości jako takiej. Tego typu zmiany mogą powodować dezorientację i wymuszać na uczestnikach życia społecznego poszukiwanie nowych ról w zbiorowości oraz zmianę stylu życia, natomiast trudno oprzeć się wrażeniu, że ten „kryzys” przyniósł wiele dobrego. Okazuje się, że mężczyzna pozwalający sobie na okazywanie uczuć może głębiej uczestniczyć w życiu rodzinnym i zamiast pełnić rolę wyłącznie żywiciela rodziny, skupia się na budowaniu bliskiej relacji z partnerką i dziećmi. Zmiany w pojmowaniu męskości skutkują również odejściem od patriarchalnego modelu rodziny do modelu partnerskiego, co bez wątpienia jest zjawiskiem pozytywnym, ponieważ pozwala kobietom na realizowanie się zawodowo oraz sprzyja budowaniu silniejszych więzi rodzinnych.
Kobiecy świat
Kobiety są dzisiaj o wiele bardziej niezależne niż kilkadziesiąt czy choćby nawet kilkanaście lat temu, a ich pozycja w społeczeństwie i rodzinie staje się coraz silniejsza. Zaczynają eksplorować obszary życia, które dotychczas były mocno zmaskulinizowane. Wielu mężczyzn wychowanych w świecie patriarchalnym nie jest w stanie sobie z tym poradzić i odnaleźć się w zupełnie nowej rzeczywistości, do której nikt ich przecież nie przygotował. Mężczyźni wrzuceni w kompletne nowe role nie wiedzą jak się w nich odnaleźć, tj. jak zająć się domem i rodziną, jak być czułym i wrażliwym partnerem, czy jak zajmować się dzieckiem i jednocześnie realizować się zawodowo. Jest to szczególnie trudne w sytuacji, w której partnerzy mają inną wizję rodziny, dlatego bardzo ważna jest komunikacja. Jeśli mężczyzna nie mówi o swoich problemach i wątpliwościach, zaczyna rodzić się w nim frustracja, którą pogłębia każdy kolejny sukces żony czy partnerki oraz każdy ugotowany obiad i zmieniona pielucha. W kobiecym świecie jest coraz mniej miejsca dla typowych macho i samców alfa. Płeć piękna sama zapewnia sobie życiową stabilność i niezależność, więc nie musi oczekiwać tego od mężczyzn. W zmieniającym się układzie sił faceci muszą dostosować się do nowych warunków i zaoferować potencjalnej partnerce coś więcej – choćby wsparcie, troskę czy wrażliwość na jej potrzeby. W takiej rzeczywistości mężczyźni dbają o siebie na równi z kobietami oraz nie boją się wykonywać zawodów uznawanych za typowo kobiece.
Poszukiwanie męskości
Mężczyźni pozbawieni swoich podstawowych atrybutów, jakim była decyzyjność, pełna niezależność finansowa i dominacja zarówno w domu, jak i na rynku pracy, muszą szukać innych sposobów na podkreślenie swojej męskości. Jednym z nich jest podejmowanie działań uznawanych za typowo męskie, takich jak choćby chodzenie na siłownie, które pozwala wyżyć się oraz rozbudować mięśnie ściśle kojarzące się z samczą energią. W budowaniu nowego wizerunku współczesnym mężczyznom pomagają większe ilości tatuaży oraz zarost, które w połączeniu z wysportowaną sylwetką tworzą współczesny ideał, który dzisiaj możemy zauważyć nie tylko na Instagramie czy w innych mediach społecznościowych, ale także na ulicach czy siłowniach. Aby dodatkowo podkreślić, że mają w sobie dużo testosteronu, faceci szukają typowo męskich rozrywek, takich jak sporty ekstremalne, szybkie samochody czy po prostu męskie towarzystwo. Każda z tych aktywności pomaga im wyrwać się z kompletnie nowej roli i choć na chwilę powrócić do naturalnego środowiska, w którym znów są mężczyznami z krwi i kości i nadal mają pełnię władzy.
Anita Bożek