Farby

Harmonijny dobór kolorów pozwala stworzyć optyczną spójność wnętrza. Ściany, podłoga, meble oraz zasłony tworzą wtedy jedną całość.
Taki dobór kolorów stosuje się w pomieszczeniach, w których chcemy odpocząć, np. w pokoju wypoczynkowym lub sypialni. Przesadne zharmonizowanie kolorów może jednak sprawiać wrażenie monotonii.

KONTRAST
Zastosowanie kolorów kontrastowych pozwala wyeksponować pewne
elementy wyposażenia lub wnętrza, np. meble lub jedną ścianę. Mocne, zdecydowane kolory nadają wnętrzu wyrazisty charakter. Rozwiązania kontrastowe zwykle stosuje się w pokojach dzieci, w kuchni lub łazience. Zbyt intensywne kolory mogą jednak męczyć wzrok i szybko się opatrzyć.


INTENSYWNOŚĆ BARWY
Najbardziej intensywne są kolory podstawowe – niebieski, czerwony, żółty. Jednak pomalowanie ścian pomieszczenia na kolor ciemnoniebieski sprawiałoby wrażenie ponure. Użycie koloru jaśniejszego oraz dodanie elementów w barwach neutralnych – białym, szarym lub czarnym zmniejszy natężenie barwy.

ODDZIAŁYWANIE KOLORÓW
Kolory tworzą nastrój wnętrza. Użycie odpowiednio dobranego zestawu barw nada mieszkaniu lub wnętrzu specyficzny niepowtarzalny klimat. Żółcienie wprowadzają słoneczny pogodny nastrój. Czerwienie działają pobudzająco. Brązy i beże wprowadzają ciepło i przytulność, zielenie wnoszą świeży i ożywczy nastrój, natomiast błękity uspokajają.

TON KOLORU
Stopień nasycenia barwy określa ton koloru. Rożne odcienie koloru uzyskuje się „łamiąc” czystą barwę dodatkiem bieli lub czerni.
Dobrym pomysłem jest stosowanie kilku odcieni tego samego koloru.
Kolor ścian powinien być o ton jaśniejszy lub ciemniejszy od wyposażenia wnętrza, np. zasłon, dywanów.

RODZAJE FARB
– Emulsje akrylowe stosuje się do malowania ścian i sufitów.
– Dostępne są także bardzo dobrze kryjące emulsje jednowarstwowe.
– Emulsje do szorowania znajdują zastosowanie w kuchniach i łazienkach.
– Farby dekoracyjne przeznaczone są do uzyskiwania efektów specjalnych. Są to farby bazowe i wierzchnie do tepowania,
przecierania lub nanoszenia specjalnymi wałkami.
– Emalie alkidowe lub akrylowe używa się do malowania stolarki, mebli, drewna, wyrobów drewnopochodnych oraz metalu. Alkidowe (olejne) to trwałe farby rozpuszczalnikowe (benzyna lakiernicza). Akrylowe to szybkoschnące farby wodorozcieńczalne.
Pamiętajmy, że intensywne kolory na dużej powierzchni ściany wydają się ciemniejsze niż na małej próbce.
Tak więc warto kupić farbę o ton jaśniejszą od wybranej próbki.

KOLORYSTYCZNE TRIKI
W małych wnętrzach stosuje się kolory jasne – biele, błękity i szarości.
Ciemne i intensywne barwy ścian zmniejszają pomieszczenie.
Ciemny sufit przy zachowaniu jasnych ścian poszerza pomieszczenie.
Zbyt niski sufit można podnieść malując go na jasny kolor.
Korytarz można skrócić malując jego krótsze ściany na ciemniejszy odcień.
Pionowe pasy na ścianach podwyższają pomieszczenie.

DOBÓR FARBY
Większość farb ściennych oraz emalii alkidowych i akrylowych dostępna jest w kilku lub kilkunastu kolorach w opakowaniach gotowych do użycia. Jednak dzięki mieszalnikom farb możemy dobrać konkretny odcień koloru do naszych potrzeb.
Wiele sysytemów mieszania kolorów pozwala uzyskać nawet 4500 odcieni.
Malowanie ścian i sufitów (technikami przecierania)
Ściany i sufity w mieszkaniach najczęściej malowane są farbami emulsyjnymi (właściwa ich nazwa to farby dyspersyjne).Producenci wyrobów malarskich opracowali i rozpowszechnili systemy kolorowania farb emulsyjnych , co umożliwia nam pomalowanie wnętrz na wiele kolorów, ale farby te nakładane tradycyjnymi technikami (pędzel, wałek, natrysk) tworzą powłoki gładkie, jednobarwne, najczęściej matowe lub półmatowe.
Uzyskanie specjalnego efektu przy malowaniu standardowymi a także nowoczesnymi emulsjami do wnętrz, zarówno matowymi jak i z półpołyskiem wymaga stosowania specjalnych technik nakładania jak przecierania lub ścierania farb gąbką, szmatą lub łączenie tych metod.
Dzięki łatwemu nakładanie gąbką farby emulsyjnej i odpowiedniego, specjalnego lakieru możemy uzyskać wrażenie miękkości, ciepła lub chłodnego kamienia na dowolnej powierzchni. Przecierając gąbką warstwę farb i emalii można uzyskać efekt pływających chmur lub ozdobnej faktury tynku.
Stosując szmaty (gałganki) można uzyskać wygląd wgnieceń jak przy welwecie. Stosując proste, czyste szmatki lub torebki można nałożyć lub usunąć warstwę emalii tworząc wspaniałe wzory jak na bardzo kosztownych tapetach. Lakiery transparentowe lub emalie powodują, iż powłoka ma ciekawą fakturą, wygląd złota lub srebra z refleksami albo bardziej świetlisty.
Do malowania gąbką należy stosować gąbkę naturalną ( małe kawałki do malowania w rogach oraz przy framugach, futrynach itp.), natomiast jako szmaty można używać zarówno stare prześcieradła, podkoszulki bawełniane, plastikowe torebki, kawałki dywanu., irchę, grube płótno workowe itp.
Korzystnie jest wypróbować wybraną technikę i wzór na małym fragmencie ściany (ok. 1 m2), a kolory ocenić przy każdym oświetleniu, zarówno dziennym jak i elektrycznym.
Technologia ścierania gąbką lub szmatą wymaga wykonania następujących czynności:
– Pędzlem lub wałkiem w 1 – 2 warstwach nałożyć farbę podkładową akrylową (zależnie od pożądanego koloru , zgodnie z zaleceniami producenta).
– Po wyschnięciu podkładu należy nałożyć pędzlem lub wałkiem na powierzchnię ok. 1 m2 wybraną farbę lub specjalny lakier transparentny ( tzw. glaze – roztwór akrylowego latexu z kolorantami, korzystnie perłowymi, oraz ew. z wodą – proporcje mieszania składników zgodnie z zaleceniami producenta).
– Zamoczyć gąbkę lub szmatę w wodzie, dobrze wycisnąć, a szmatę dodatkowo zwinąć. Następnie muśnięciami lub lekkimi przetarciami usuwać farbę lateksową miejscowo aż do podkładu. Stosując różny nacisk można pakiet uzyskać różny efekt. Korzystne jest wypróbowanie uprzednie tej techniki, dla uzyskania odpowiedniego efektu. Należy okresowo płukać gąbkę lub szmaty po jego nasyceniu
– Należy pamiętać o pozostawieniu mokrych brzegów tak aby nałożyć wybraną farbę na następny fragment ściany
– Na wyschniętą powłokę zaleca się nałożyć lakier akrylowo – poliuretanowy wodorozcieńczalnym o połysku satynowym lub wysokim. Lakierowanie nawierzchniowe powinno być wykonane szczególnie w przypadku uprzedniego nakładania lakieru transparentnego lub emalii z pigmentami perłowymi.
– Jeżeli chcemy nałożyć następny kolor całą operację ścierania należy powtórzyć. Po nałożeniu i wyschnięciu poszczególnych kolorach należy stosować lakier bezbarwny, dopiero jako ostateczne pokrycie lakier z pigmentami perłowymi.
Technologia przecierania gąbką lub szmatą polega na położeniu podkładu (jak wyżej) i ew. taśm maskujących (umożliwia to uzyskanie ciekawych efektów np. pasków nie pokrytych innymi kolorami). Następnie na pokrywkę lub płaskie naczynie wylać przygotowaną farbę lub lakier transparentny (ew. zmieszaną z odpowiednimi pigmentami), zanurzyć w niej gąbkę (uprzednio zmoczoną wodą i wyciśniętą) lub szmatę, wycisnąć ją (szmatę dodatkowo złożyć) i nakładać miejscowo farbę na podkład (uderzając, ścierając, przecierając). Jeżeli szmata spłaszczy się należy ją dodatkowo złożyć, aby uzyskać ciekawszy rysunek na podłożu. Gąbkę należy okresowo przepłukać czystą wodą. Nałożenie kolejnych kolorów możliwe jest po wyschnięciu poprzedniego. Po nałożeniu i wysuszeniu wszystkich planowanych warstw zaleca się nawierzchniowe pomalowanie bezbarwnym lub z barwnikami lakierem akrylowo – poliuretanowym wodorozcieńczalnym. o połysku satynowym lub wysokim. Lakierowanie nawierzchniowe powinno być wykonane szczególnie w przypadku uprzedniego nakładania lakieru transparentnego lub emalii z pigmentami perłowymi.
Ciekawy efekt można uzyskać ściągając świeżo nałożoną farbę specjalnymi pędzlami, bardzo szerokimi z krótkim , sztywnym włosiem z dobrze wyschniętej kolorowej powłoki farby emulsyjnej. Ściąganie zawsze należy rozpocząć od sufitu, a po zakończeniu paska usunąć szmatą farbę z pędzla. Do ściągania mokrej farby można stosować również wałek do tapet, watę stalową albo nawet szczotkę do sprzątania. Uzyskany efekt i faktura powłoki zależy więc od wyboru wykonawcy. Po wyschnięciu powłoki korzystne jest pomalowanie całości lakierem akrylowo-poliuretanowym wododyspersyjnym. bezbarwnym lub z barwnikami np. perłowymi Ponadczasową i romantyczną jest technika tzw. pergaminowa polegająca na usuwaniu transparentnego lakieru/emalii przy pomocy gazy. Daje to efekt nakrapiania i starego szyku.

Dla uzyskania tego efektu należy:
– Nałożyć farbę podkładową akrylowo-poliuretanową o połysku jajka lub satynowym, ew. wymieszaną z pastami pigmentowymi perłowymi ( zależnie od pożądanego koloru, zgodnie z zaleceniami producenta), stosując jedną lub dwie warstwy. Farby należy nakładać pędzlem lub wałkiem , a powłokę wysuszyć (czas schnięcia 3 – 4 h)
– Po wyschnięciu podkładu należy nałożyć na powierzchnię ok. 1 m2 pędzlem lub wałkiem transparentny lakier (tzw. glaze – roztwór akrylowego latexu z kolorantami, korzystnie perłowymi np. srebrnymi lub złotymi, oraz ew. z wodą – proporcje mieszania składników zgodnie z zaleceniami producenta)
– Uderzając lekko w mokrą powłokę lub muskając ją przygotowanym pakietem z gazy usuwać lakier transparentny ze ściany. Stosując różny nacisk na pakiet gazy można uzyskać różny efekt. Korzystne jest wypróbowanie uprzednie tej techniki, dla uzyskania odpowiedniego efektu. Należy zmieniać pakiet z gazy po jego nasyceniu
– Należy pamiętać o pozostawieniu mokrych brzegów tak aby nałożyć lakier transparentny na następny fragment ściany
– Na wyschniętą powłokę zaleca się nałożyć bezbarwny lub zabarwiony lakier akrylowo-poliuretanowy wododyspersyjny o połysku satynowym lub wysokim
– Jeżeli chcemy nałożyć następny kolor całą operację należy powtórzyć
Czarujące wzory i efekty faktury na podłożu można uzyskać stosując efekt kombinowany. Należy nałożyć warstwę emalii na całkowicie suchy podkład, a następnie od razu, jeszcze gdy jest mokra, ściągać ją suchym pędzlem tworząc fakturę miękkiego, gładkiego i starego drewna. Stosując wiele kolorów można uzyskać efekt ton w ton.

Beata Skrzypiec
architekt