Nadżerki jamy ustnej u dzieci – co warto wiedzieć?

Nadżerki są dość powszechnym zjawiskiem, co w dużej mierze wynika ze specyfiki środowiska panującego w jamie ustnej.

Nadżerki jamy ustnej u dzieci – co warto wiedzieć?

Nie tylko każdego dnia ma ona kontakt z pokarmem i licznymi patogenami, ale jednocześnie zapewnia im warunki idealne dla rozwoju.Dlatego bolesne owrzodzenia to dolegliwość dość powszechna, z którą niemal każdy miał styczność, a szczególnie – dzieci. Jak wygląda nadżerka w jamie ustnej? Skąd się bierze? Co stosować?

Nadżerka jamy ustnej u dzieci – skąd biorą się wykwity? Przyczyny

Nadżerka w jamie ustnej może być spowodowana wieloma czynnikami. Jednym z istotniejszych jest m.in. jedzenie zawierające liczne patogeny. Bytują one m.in. na nieumytych warzywach czy owocach ale również na brudnych dłoniach [1]. W przypadku dzieci, które nie są świadome zasad podstawowej higieny, pojawia się szczególnie duże ryzyko kontaktu z drobnoustrojami. Dlatego też najmłodsi często zmagają się z różnymi wykwitami, np. nadżerkami.

Inne przyczyny to [2]:

  • zaniedbanie właściwej higieny jamy ustnej (co wiąże się ze zmiana flory bakteryjnej jamy ustnej);
  • niska odporność organizmu;
  • przewlekły stres;
  • zaburzenia gospodarki hormonalnej;
  • urazy mechaniczne w jamie ustnej;
  • choroby, takie jak celiakia czy choroba Leśniowskiego-Crohna;
  • niedobory składników odżywczych (np. żelaza, witaminy D lub B121).

Nadżerka w jamie ustnej powstaje w wyniku uszkodzenia ciągłości błony śluzowej i rozwoju stanu zapalnego, do którego mogą przyczynić się powyższe czynniki. Schorzenie ma również tendencję do nawracania2, co staje się uporczywym problemem dla dziecka. Owrzodzenie najczęściej lokalizuje się na języku, dziąsłach, podniebieniu czy w gardle. Może pojawić się również po wewnętrznej stronie policzków. [3]

Nadżerka jamy ustnej u dzieci – objawy. Jak rozpoznać owrzodzenie?

Nadżerka w jamie ustnej w postaci afty może występować w 3 rodzajach. W zależności do danego typu nieco inaczej przebiega proces jej gojenia się. [3]

Afty małe – Mikulicza

To najczęstszy rodzaj nadżerek. Charakteryzują się one niewielkim rozmiarem – ich średnica zwykle nie przekracza 1 cm. Zmiany te mogą występować pojedynczo lub w niewielkich skupiskach. Ich proces gojenia zwykle przebiega bezproblemowo i trwa od tygodnia do dwóch. Afty Mikulicza goją się bez pozostawiania zmian na błonach śluzowych (blizn). [1]

Afty duże – Suttona

Afty Suttona to nadżerki o dużo cięższym przebiegu. Przede wszystkim mają one znacznie większy rozmiar – ich średnica wynosi 1 cm lub więcej i są głebsze. Z tego też powodu ten rodzaj owrzodzeń może utrudniać dziecku m.in. jedzenie, a nawet – mówienie.[1] Ze względu na dolegliwości bólowe afty te mogą wpływać na samopoczucie malucha.

Afty Suttona goją się trudniej i dłużej. Proces ten trwa zwykle ok. 14 dni, jednak nadżerka może utrzymywać się nawet do 6 tygodni. Nadżerkom niekiedy towarzyszą objawy ogólnoustrojowe, np. gorączka, czy powięszenie okolicznych węzłów chłonnych.[1]

Afty opryszczkopodobne

Ten typ afty występuje zdecydowanie najrzadziej. Owrzodzenia mają jednak tendencję do lokalizowania się w większych skupiskach, zlewając się w większe nadżerki.[1]

To, co wspólne dla każdego rodzaju aft, to obecność objawów prodromalnych, poprzedzający wystąpienie zmiany. Te symptomy to m.in. swędzenie, pieczenie lub zaczerwienienie w miejscu, gdzie rozwinie się afta.[1]

Nadżerka w jamie ustnej u dziecka – jak leczyć?

Nadżerka jamy ustnej u dziecka wymaga leczenia, gdyż wpływa na samopoczucie malucha i powoduje ból. W leczeniu łagodnych nadżerek poleca się stosowanie leków dostępnych bez recepty o działaniu odkażającym, przeciwzapalny i przeciwbólowym. Takim preparatem jest m.in. żel na dziąsła Sachol. Lek można stosować w każdym miejscu jamy ustnej, gdzie występuje afta u dzieci od 3-go roku życia. Po ukończeniu 30 miesięcy (od 2.5 roku życia) można stosować preparat Sachol-Kids.

Nadżerka w jamie ustnej u dziecka – jak stosować żel Sachol?

Żel Sachol w swoim składzie zawiera m.in. salicylan choliny i chlorek cetalkoniowy. Są to substancje o działaniu przeciwzapalnym i łagodzącym dolegliwości bólowe. Oprócz tego preparat posiada składniki wykazujące właściwości odkażające.[4]

Żel Sachol należy stosować 2–3 razy w ciągu doby. Na czysty palec bądź patyczek higieniczny należy wycisnąć odpowiednią ilość preparatu oraz wmasować w miejsce nadżerki. Warto dopilnować, aby przez ok. 30 minut od aplikacji dziecko nie spożywało żadnych posiłków i napojów.[4]

Bibliografia:

Krawiecka E., Występowanie nawracającego aftowego zapalenia jamy ustnej w aspekcie chorób ogólnoustrojowych oraz niedoborów żelaza, witaminy B12 i witaminy D, Rozprawa doktorska, Klinika Gerostomatologii i Patologii Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, 2017.
Durska G., Przyczyny nawracających aft, Medycyna Praktyczna, 2014, dostęp: 10.05.2022.
Antoniv R. i inni, Afty nawracające – przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 3, 2014.
Charakterystyka Produktu Leczniczego Żel stomatologiczny Sachol.

Artykuł reklamowy marki Sachol