Czym jest zespół Aspergera?
Zespół Aspergera to całościowe zaburzenie rozwoju, które mieści się w spektrum autyzmu. Zostało pierwszy raz opisane w 1944 roku przez Hansa Aspergera. ASPIE – bo tak same siebie określają osoby z zespołem- mają m.in. duże trudności w zakresie umiejętności społecznych. Niemniej jednak przy pewnej dawce zrozumienia i empatii, jesteśmy w stanie stworzyć z taką osobą silny i długotrwały związek. Dobrze być świadomym pewnych cech, czy zachowań charakterystycznych dla osób z zespołem, które mogą stwarzać w związku potencjalne problemy lub generować kłótnie.
Słów kilka o statystykach. Jak wielu ASPIE jest wśród nas?
Ogólnoświatowe statystyki wskazują, że zaburzenie ze spektrum autyzmu dotyka 62 osoby na 10000. Ze starszych danych możemy wyczytać, że wśród diagnozowanych na zaburzenia ze spektrum autyzmu, zespół Aspergera zdiagnozowano u 4 na 1000 dzieci. Zdecydowanie częściej występował wśród chłopców – w proporcji 8:1.
Charakterystyczne cechy zespołu Aspergera u osób dorosłych
U dorosłych osób z zespołem Aspergera możemy zaobserwować kłopoty ze zrozumieniem ironii czy metafor. Rozumieją oni wszystko bardzo dosłownie, co może nastręczać problemów komunikacyjnych i kłopotów z socjalizacją. Zdarza się, że ASPIE mogą mieć obsesyjne zainteresowania, które całkowicie ich pochłaniają. Mogą one być bardzo nietuzinkowe, takie jak rozkłady jazdy pociągów i autobusów, jak i zupełnie zwyczajne jak przyroda, czy literatura. Osoby ze spektrum mają także trudności w akceptowaniu zmian. Kiedy już sobie coś zaplanują, to chcą się tego trzymać. Zmiany schematów dnia wywołują w nich frustrację. Zaburzenie ze spektrum powoduje również, że osoby są bardzo wrażliwe na różne bodźce, takie jak temperatura, dźwięk, czy światło. Mają słabą mimikę twarzy, problemy z intonacją i kontaktem wzrokowym.
Życie z osobą ze spektrum – wrażliwość na bodźce i upodobania
Osoby ze spektrum autyzmu mają zwykle bardzo praktyczne podejście do wyboru partnera. Kierują się tym, czy dana osoba będzie miała takie same lub podobne zainteresowania. Dobrze jeśli jest w posiadaniu czegoś, co osobie ze spektrum mogłoby się przydać. Będąc w związku z ASPIE trzeba mieć świadomość, że przez ich m.in. dużą wrażliwość sensoryczną nie czerpią oni przyjemności z przebywania w zatłoczonych, czy głośnych miejscach. Dużo większą przyjemność sprawia im bycie w cichym i spokojnym otoczeniu. Prawdopodobnie taka osoba nie będzie chciała wybrać się na randkę na koncert, czy do baru. Osoby z Aspergerem mogą mieć specyficzne upodobania do jedzenia, co skutkuje tym, że chętnie spożywają te same posiłki lub mają co do nich pewne określone wymagania. Jednym z wymogów może być to, że posiłek powinien być w określonym kolorze lub posiadać odpowiednią strukturę. Takie jedzenie lub gotowanie obiadów dla drugiej osoby może stawać się nużące, jednak warto okazać zrozumienie ukochanej/ukochanemu. Można tutaj znaleźć pozytywy – zakupy w sklepie spożywczym mogą okazać się łatwiejsze, ponieważ zawsze wiadomo, co należy kupić drugiej osobie
Ubiór, oziębłość i poczucie sprawiedliwości
Osoby z z zespołem mogą mieć pewne problemy z doborem ubrań, bo dla wielu z nich kolosalne znaczenie ma materiał z jakiego wykonana jest dana część garderoby. Przy nadwrażliwości sensorycznej ważne jest, by ubrania nie uwierały, były miękkie i przyjemne w dotyku. Często odpadają rajstopy czy czapki. Może to czasem powodować, że partner/ka będzie się prezentować nieco ekscentrycznie, ale za to z pewnością strój będzie dla niej wygodny. ASPIE wydają się bardziej oziębłe czy sztywne, ale swoim ukochanym osobom potrafią okazać zrozumienie i troskę.
Potencjalną kością niezgody między partnerami może być niestabilność zawodowa. Przez ogromne poczucie sprawiedliwości i uczciwości, które towarzyszy np. kobiecie ze spektrum może wielokrotnie podejmować inną pracę. Może to być spowodowane także brakiem elastyczności czy ogromnym wysiłkiem, jaki muszą one włożyć w przebywaniu w nieprzyjemnym dla nich miejscu lub w otoczeniu wielu ludzi. Warto pamiętać o tym, że nie jest to spowodowane niechęcią do pracy, czy lenistwem, tylko pewnymi ww. uwarunkowaniami, które są związane z byciem osobą ze spektrum. Ważne, by wspierać partnera/partnerkę w takiej sytuacji i wspólnie szukać rozwiązań i pracy, która byłaby dla takiej osoby optymalna.
Okazywanie emocji przez ASPIE
Osoby z zespołem Aspergera odczuwają emocje, ale mają trudności z rozpoznaniem, zrozumieniem i uzewnętrznieniem ich. Okazywanie miłości może odbywać się przez przytulenie, czy pocałunek, ale mogą to być równie dobrze tylko drobne gesty. Prawienie komplementów, pocieszanie, czy poświęcenia nie są ich mocną stroną, ale potrafią znaleźć rozwiązanie dla czyjegoś problemu i pomagać innym. Mimo wszystko, warto przygotować się na to, że związek z ASPIE może polegać na częstszych kompromisach niż w związkach z osobami neurotypowych.
Możemy zaczerpnąć dużo ciekawych informacji u samego źródła- od osób z zespołem Aspergera. Na TikToku możemy znaleźć filmiki, w których osoby ze spektrum dzielą się tym, co ich boli w postrzeganiu tego zaburzenia, czym się ono charakteryzuje, jak wygląda ich dzień, czy jak postrzegają związki.
KP