Antykoncepcja – przewodnik po metodach i ich skuteczności

Różne metody antykoncepcji mają jeden cel – zapobieganie zapłodnieniu i niepożądanej ciąży. Jest na to wiele sposobów, w tym zarówno naturalnych, przy których nie korzysta się z żadnych środków, jak i hormonalnych stosowanych pod nadzorem lekarza.

Antykoncepcja – przewodnik po metodach i ich skuteczności

Przy wyborze metody antykoncepcji warto kierować się własną wygodą, dostępnością wybranych środków, ich ceną, a przede wszystkim skutecznością. Skuteczność tę określa się za pomocą wskaźnika Pearla, który wskazuje, ile kobiet stosujących wybraną metodę przez cały rok zaszło w nieplanowaną ciążę pomimo antykoncepcji.

Naturalne metody antykoncepcji bez nadzoru lekarza

Naturalne metody antykoncepcji nie wymagają konsultacji z lekarzem ani zakupu żadnych specjalistycznych środków. Polegają one na kontroli cyklu, wyznaczaniu dni płodnych i unikania zbliżeń w czasie, w którym mogłoby dojść do zapłodnienia. Wskaźnik Pearla określający skuteczność naturalnych metod antykoncepcji ma bardzo dużą rozpiętość, sięgającą nawet do wartości 25.

Naturalne sposoby antykoncepcji różnią się metodą, z pomocą której monitoruje się przebieg cyklu miesiączkowego i wyznacza dni płodne. Wśród najpopularniejszych wymienić można:

  • kalendarzyk małżeński polegający na zaznaczaniu w kalendarzu pojawienia się miesiączki i obliczaniu dni płodnych na tej podstawie;
  • metodę termiczną, w której codziennie o tej samej porze mierzy się temperaturę ciała i dzięki jej wahaniom określa etap cyklu.

Chociaż naturalne metody antykoncepcji są dostępne dla każdego, nic nie kosztują i nie wymagają wizyty lekarskiej, niestety są jednymi z najmniej skutecznych.

Antykoncepcja barierowa nazywana również mechaniczną

Mechaniczne metody antykoncepcji mają za zadanie stworzyć fizyczną barierę, przez którą plemniki nie będą w stanie dostać się do szyjki macicy. Działanie takich środków antykoncepcyjnych często wzmacnia się przez zastosowanie środka plemnikobójczego.

Najpopularniejszą metodą barierową są prezerwatywy męskie, ogólnodostępne, niedrogie i powszechnie znane. Wskaźnik Pearla odnoszący się do ich skuteczności waha się od 7 do 14, w zależności przede wszystkim od poprawnego użycia prezerwatywy. (1)

Antykoncepcja – przewodnik po metodach i ich skuteczności

Alternatywą dla prezerwatyw męskich są modele damskie o wskaźniku Pearla sięgającym od 5 do 20. Trudniej jest je dostać, a ze względu na specyficzny sposób, w jaki należy je zakładać, są one sporadycznie wybierane.

Inną propozycją metody mechanicznej są gąbki antykoncepcyjne. To małe i miękkie gąbki, często wypełnione środkiem plemnikobójczym, umieszczane w pochwie na czas stosunku i kilka godzin po nim. Wskaźnik Pearla w ich przypadku wynosi dokładnie 9.

Jeszcze inna metoda mechanicznej antykoncepcji to tak zwana spirala, czyli wkładka domaciczna umieszczana w jamie macicy przez lekarza. Może ona być wykonana z miedzi, która bez dodatków żadnych środków uszkadza plemniki i nie dopuszcza do zapłodnienia. Wkładki często zawierają także hormony, działając jednocześnie barierowo i hormonalnie, osiągając w ten sposób zadziwiająco niski wskaźnik Pearla na poziomie 0,2.

Metody antykoncepcji hormonalnej o najwyższej skuteczności

Jak widać na przykładzie wyżej opisanej wkładki, to właśnie hormonalne metody antykoncepcji okazują się najskuteczniejsze. Mogą one zawierać różne hormony, które nie dopuszczają do zapłodnienia, działając od różnych stron. Jedne z nich blokują owulację, inne zagęszczają śluz w jamie macicy tak, aby stał się on barierą dla plemników, a kolejne zapobiegają dojrzewaniu pęcherzyków jajnikowych.

Najpopularniejsza hormonalna metoda antykoncepcji to doustne tabletki. Można je podzielić na środki jednoskładnikowe, które przyjmuje się stale każdego dnia o tej samej porze oraz dwuskładnikowe, przyjmowane ciągle przez 3 tygodnie i odstawiane na tydzień. Wskaźnik Pearla w przypadku tabletek waha się od 0,1 do 8. Tak duża różnica wynika przede wszystkim z faktu częstego niestosowania się do zaleceń i pomijania przyjęcia tabletki.

Alternatywnym wyborem są plastry hormonalne o wskaźniku Pearla na poziomie od 0,5 do 9. Plaster przykleja się na skórę i zmienia w większości przypadków raz na tydzień.

Zamiast plastrów można zdecydować się także na implant podskórny, czyli mały pręcik wszczepiany pod skórę ramienia i zmieniany co 3 lata. Jego wskaźnik Pearla jest stały i wynosi 0,5 – w przypadku tej metody trudno o niestosowanie się do zaleceń.

Antykoncepcja hormonalna może przybierać także formę zastrzyków domięśniowych, na które należy się zgłaszać co 3 miesiące do lekarza lub pielęgniarki. W przypadku zastrzyków hormonalnych wskaźnik Pearla wynosi 4.

Źródła:
(1) https://www.medme.pl/artykuly/wskaznik-pearla-okresla-skutecznosc-antykoncepcji,66941.html