Przyznawana jest nieustannie od 1997 roku, a w gronie jej finalistów i laureatów znajdują się nazwiska wybitnych twórców. Nike to wyróżnienie zainicjowane przez Gazetę Wyborczą i Fundację Agora, fundowane obecnie przez Fundację Nagrody Literackiej „Nike”. To trofeum za najlepszą książkę poprzedniego roku przyznawane jest przez 9-osobowe jury powołane przez Radę Fundacji.
Nagroda Literacka Nike – ciekawostki
Nazwa Nagrody „Nike” odnosi się do bogini Nike z greckiej mitologii, która stanowi uosobienie zwycięstwa. Przedstawiana jest jako młoda kobieta ze skrzydłami, trzymająca w ręku gałązkę oliwną. Tak samo wygląda statuetka Nagrody Literackiej Nike.
Do konkursu Nike zgłaszane mogą być książki powstałe w roku kalendarzowym poprzedzającym rok przyznania Nagrody. Zwycięzcą może być wyłącznie autor żyjący, a konkurs składa się z 3 etapów.
- Etap I Nike – wybranie przez jury spośród zgłoszonych pozycji 20 nominacji do Nike, ogłaszanych w maju.
- Etap II Nike – wybranie przez jury spośród 20 nominacji 7 finalistów Nike, ogłaszanych we wrześniu.
- Etap III Nike – wybranie przez jury spośród 7 finalistów 1 laureata, ogłaszanego podczas gali, w pierwszą niedzielę października.
O Nagrodę Literacką Nike mogą rywalizować autorzy różnych rodzajów twórczości – powieści, reportaży, esejów, a także poezji. Wyróżnione dzieła muszą charakteryzować się wybitnymi wartościami literackimi. Zwycięzca otrzymuje statuetkę Nike dłuta znakomitego polskiego rzeźbiarza Gustawa Zemły oraz czek na 100 tys. złotych.
Ponadto podczas gali, jeszcze zanim wyłoniony zostanie laureat Nike, wszystkim finalistom wręczane są statuetki – pióra – wykonane również przez Gustawa Zemłę. Z kolei po zakończeniu głównego konkursu i wskazaniu zwycięzcy odbywa się też wręczenie Nagrody Czytelników Nike. To wyróżnienie ma dla uczestników konkursu nierzadko jeszcze większe znaczenie niż nagroda od jury.
Nagroda Literacka Nike 2021 – nominacje
Wśród tegorocznych 20 nominacji do Nagrody Literackiej Nike 2021 znalazły się następujące książki:
- Fuerte, Kasper Bajon
- Zaświaty, Krzysztof Fedorowicz
- Lajla znaczy noc, Aleksandra Lipczak
- Najlepsze miasto świata, Grzegorz Piątek
- Podwójne wahadło, Jacek Podsiadło
- Kajś, Zbigniew Rokita
- Panny z „Wesela”, Monika Śliwińska
- Pomarli, Waldemar Bawołek
- Halny, Igor Jarek
- Strażnicy fatum, Bożena Keff
- Skrywane, Michał Komar
- Odmieńcza rewolucja, Joanna Krakowska
- Długie spacery nad Olzą, Jerzy Kronhold
- Tab_s, Justyna Kulikowska
- Ludowa historia Polski, Adam Leszczyński
- Bestiariusz nowohucki, Elżbieta Łapczyńska
- Książka o śmieciach, Stanisław Łubieński
- Bezmatek, Mira Marcinów
- Sztuka bycia niepotrzebnym, Edward Pasewicz
- Zastrzał albo trochę, Robert Pucek.
Nagroda Literacka Nike 2021 – finaliści i laureaci
Wśród finalistów i laureatów Nagrody Literackiej Nike na przestrzeni ponad 20 lat pojawiło się wiele prominentnych nazwisk – wielokrotnie noblistka Olga Tokarczuk jako uhonorowana zarówno główną Nagrodą Nike (dwukrotnie), jak i Nagrodą Czytelników (pięciokrotnie). Trofeum w ubiegłych latach trafiło również do Cezarego Łazarkiewicza, Karola Modzelewskiego, Mariusza Szczygła, Joanny Bator czy, w 2020 roku, do Radka Raka, za powieść Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli.
W finale Nagrody Literackiej Nike 2021 znaleźli się:
- Fuerte, Kasper Bajon
- Zaświaty, Krzysztof Fedorowicz
- Lajla znaczy noc, Aleksandra Lipczak
- Najlepsze miasto świata, Grzegorz Piątek
- Podwójne wahadło, Jacek Podsiadło
- Kajś, Zbigniew Rokita
- Panny z „Wesela”, Monika Śliwińska.
Zdobywcę Nike 2021, 3 października 2021 roku, wyłoniło jury w składzie: Teresa Bogucka, Przemysław Czapliński, Maryla Hopfinger, Dariusz Kosiński, Iwona Kurz, Tadeusz Nyczek, Magdalena Piekara, Szymon Rudnicki. Laureatem Nagrody Literackiej Nike 2021 został Zbigniew Rokita – autor reporterskiej książki Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku. Publikacja zwyciężyła również w plebiscycie na Nagrodę Nike Czytelników 2021.
Ponadto, z okazji 25-lecia konkursu, czytelnicy dodatkowo wybrali najlepszą książkę spośród wszystkich nagrodzonych na dotychczasowych 25 edycjach Nagrody Nike. Wyróżnienie Nike Czytelników 25-lecia otrzymał Mariusz Szczygieł za Nie ma. Za ten tom reportaży pisarzowi wręczono główną nagrodę Nike oraz Nike Czytelników w 2019 roku.
