Objawy rozedmy płuc i diagnostyka choroby
Tak, jak zostało to już wspomniane – objawy rozedmy powiązane są z ograniczeniem powierzchni wentylacyjnej płuc. Obejmują one:
- kłopoty z oddychaniem, uczucie duszności;
- obniżoną tolerancję na wysiłek fizyczny;
- napady kaszlu (zwłaszcza przy kontakcie z czynnikiem wyzwalającym – a więc przy ekspozycji na dym papierosowy, pyły czy gazy w miejscu pracy i w innych przestrzeniach);
- kłucie i ból w klatce piersiowej;
- uczucie niemożności zaczerpnięcia głębokiego oddechu;
- beczkowatą klatkę piersiową (a więc klatkę tak samo szeroką, jak i głęboką).
Więcej informacji o rozwoju i przebiegu rozedmy płuc znajduje się tutaj: https://www.adamed.expert/pacjent/choroby-i-objawy/pluca-i-oskrzela/rozedma-pluc#objawy.
Diagnostyka rozedmy płuc opiera się na kilku filarach. Pierwszym z nich jest dokładny wywiad z pacjentem, którego głównym celem jest ustalenie, na jakie czynniki ryzyka powstania rozedmy był on narażony (nałóg papierosowy, ekspozycja na pyły w miejscu pracy i inne). Oprócz tego w rozpoznaniu rozedmy stosuje się tomografię komputerową klatki piersiowej o wysokiej rozdzielczości (HRCT), która najdokładniej obrazuje charakter zmian w płucach, a także – pomocniczo – RTG klatki piersiowej.
Przyczyny rozedmy płuc
Wśród przyczyn rozedmy płuc wyróżnia się przede wszystkim ekspozycję na dymy i pyły – jest to najgroźniejszy czynnik ryzyka rozwoju rozedmy i to właśnie w wyniku ekspozycji na cząsteczki dymów i pyłów choruje większość pacjentów. Głównie na rozedmę zapadają aktywni, nałogowi palacze (nie tylko papierosów, ale również marihuany), a oprócz tego osoby, które w swoim miejscu pracy narażone są na wdychanie dymów oraz pyłów, uszkadzających struktury układu oddechowego.
Przyczyną niewielu przypadków rozedmy płuc jest niedobór konkretnego enzymu – alfa1-antytrypsyny (skrótowo określanej jako AAT). Taki niedobór zdarza się niezwykle rzadko, natomiast również prowadzi niestety do destrukcji pęcherzyków płucnych oraz oskrzelików.
Leczenie rozedmy płuc
Leczenie rozedmy płuc polega głównie na eliminacji czynnika, który doprowadził do zmniejszenia powierzchni wymiany gazowej płuc – a więc redukcji ekspozycji na pyły i dymy. Wiąże się to z koniecznością rzucenia palenia i/lub, nierzadko, zmiany środowiska pracy. Niestety zmian, które zaszły już w miąższu płuc nie można cofnąć, dlatego tak ważne jest, by u każdego pacjenta z rozedmą zadbać o zapobieganie ich dalszemu postępowaniu. Leczeniu towarzyszy także fizjoterapia oddechowa.
W rzadkich przypadkach (wyselekcjonowanych w specjalistycznych ośrodkach) stosuje się różne formy zmniejszenia objętości płuc (chirurgiczne, endoskopowe), mające na celu usunięcie zmienionej chorobowo tkanki i pozostawienie tej, która spełnia swoją rolę (a więc uczestniczy w wymianie gazowej). Osobom z niedoborem enzymu AAT, w ramach terapii, podaje się jego syntetyczne zamienniki.
Źródła:
- Dr med. F. Mejza, Rozedma płuc [w:] Medycyna Praktyczna, mp.pl, dostęp online: 22.09.2024
- Dr med. M. Twardowska, Rozedma płuc – leczenie [w:] Medycyna Praktyczna, mp.pl, dostęp online: 22.09.2024
- Zieliński, Przewlekła obturacyjna choroba płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma [w:] podyplomie.pl, dostęp online: 22.09.2024
- J. Cetti, D. M. Geddes, Redukcja objętości płuc i inne metody interwencyjne w leczeniu rozedmy [w:] Medycyna po Dyplomie 11/2008
- E. Albertson, S. Louie, A. L. Chan, Rozpoznawanie i leczenie zaostrzeń przewlekłej obturacyjnej choroby płuc przewlekłego zapalenia oskrzeli u chorych w podeszłym wieku [w:] Medycyna Wieku Podeszłego 2011, tom 1, nr 1
- R. Curtis, Opieka paliatywna oraz opieka końcowego okresu życia u chorych na ciężką postać POChP [w:] Medycyna Paliatywna w Praktyce 2009, tom 3, nr 3
Artykuł sponsorowany