Przyczyny choroby wrzodowej
Ubytki błony śluzowej żołądka oraz dwunastnicy nazywamy wrzodami żołądka. Mogą powstawać również w dolnej części przełyku na skutek działania kwasu żołądkowego. Są niejako wynikiem braku równowagi pomiędzy czynnikami drażniącymi, jak pepsyna i kwas solny, a błoną śluzową pełniąca funkcję ochronną. Najczęstszą przyczyną wrzodów żołądka jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, do którego dochodzi drogą pokarmową. Zakażenie bakterią powoduje ostre zapalenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, czego konsekwencją jest właśnie choroba wrzodowa. Helicobacter produkuje szkodliwe toksyny uszkadzające komórki błony śluzowej, powodując jej zapalenie. Efektem tego jest wzrost wydzielania gastryny (hormonu wydzielanego przez komórki zlokalizowane w odźwiernikowej części żołądka i początkowej części dwunastnicy), co z kolei wpływa na zwiększony poziom wydzielania kwasu solnego, a w efekcie owrzodzenie ścian żołądka i dwunastnicy. Przyczyn choroby wrzodowej należy się upatrywać także w czynnikach genetycznych oraz grupie krwi, gdyż częściej cierpią na nią osoby z grupą krwi 0, a także takich, które nie wydzielają antygenów grupowych krwi do płynów ustrojowych. Takie czynniki jak palenie tytoniu, stres, spożywanie alkoholu oraz ciężkostrawnych, ostro przyprawionych potraw sprzyjają rozwojowi wrzodów, jednak trudno uznawać je za jednoznaczną przyczynę.
Objawy choroby wrzodowej
Objawy choroby wrzodowej przypominają problemy trawienne, takie jak zgaga, niestrawność i nudności, dlatego często są bagatelizowane. Objawy wrzodów zależne będą od ich umiejscowienia oraz od wieku chorego. Najczęstszym objawem jest ból w środkowej części brzucha pojawiający się zazwyczaj 2-3 godziny po posiłku. Ból ten przypomina pieczenie lub uczucie głodu. Przy silnym owrzodzeniu dwunastnicy zdarza się tak, że ssący głód występuje bezpośrednio po przebudzeniu lub w nocy, a posiłek łagodzi go na bardzo krótki okres czasu. W niektórych przypadkach wzdęcia i uczucie przepełnienia żołądka może prowadzić do wymiotów.
Diagnoza oraz leczenie wrzodów
W przypadku podejrzenia choroby wrzodowej lekarz zleca badanie endoskopowe, czyli gastroskopię, pozwalającą na dokładne zbadanie górnego odcinka przewodu pokarmowego. Badanie to pozwala zaobserwować zmiany w błonie śluzowej, a także pobrać wycinek do badań histopatologicznych. Przy podejrzeniu zakażenia bakterią Helicobacter pyroli przeprowadzane są także testy diagnostyczne. Przy potwierdzonej diagnozie występowania bakterii stosuje się między innymi terapię antybiotykową, której celem jest usunięcie bakterii zagnieżdżonej w błonie śluzowej żołądka. Wraz z antybiotykoterapią stosuje się inhibitor pompy protonowej, czyli lek zobojętniający kwas żołądkowy. W przypadku powikłań stosuje się także leczenie chirurgiczne.
Dieta przy chorobie wrzodowej
Nie ma dowodów na to, że dieta eliminuje chorobę wrzodową, jednak na pewno zmniejsza dolegliwości, co potwierdzone jest przez pacjentów. Alkohol, tłuste pokarmy oraz mleko aktywizują kwas solny powodując nasilenie objawów. Pieczywo żytnie oraz razowe, musztarda, marynaty, kwaśna śmietana, napoje gazowane, soki owocowe, sery żółte, słonina, smalec – to tylko niektóre ze składników, których chorzy na wrzody powinni unikać. Niewskazane są również zupy i potrawy zaprawiane zasmażkami.
Wrzody żołądka i dwunastnicy znacznie częściej dotykają mężczyzn niż kobiety. Choroba nasila się wiosną i jesienią, kiedy to bakteria Helicobacter pyroli rozmnaża się i uaktywnia. Na wrzody cierpi co dziesiąty Polak, dlatego nie należy bagatelizować dolegliwości żołądkowych, szczególnie jeśli pojawiają się dosyć systematycznie. Wskazana jest wtedy konsultacja lekarska w celu wykrycia ewentualnego zakażenia bakterią i zastosowania odpowiedniej terapii leczniczej.
Artykuł sponsorowany