Fibromialgia to mało znane schorzenie zaliczane do chorób reumatycznych tkanek miękkich. Charakteryzuje się przewlekłym bólem mięśni i stawów, a także w punktach uciskowych. Niewiele o niej wiadomo, a więc diagnozuje się ją niezwykle rzadko. Choć uchodzi za nieuleczalną, można minimalizować jej objawy.
Symptomy występowania fibromialgii
– Pacjenci bardzo często z jednej strony skarżą się na nietypowe dolegliwości, z drugiej strony mają poprawne wyniki podstawowych badań laboratoryjnych. To wszystko jeszcze bardziej komplikuje i utrudnia rozpoznanie fibromialgii. Jednak jej częstość występowania systematycznie rośnie. Obecnie szacuje się, że nawet 10% populacji ogólnej boryka się z tą przypadłością. Choroba dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn – nawet 80% osób nią dotkniętych to kobiety, choć liczba mężczyzn może być niedoszacowana. W Polsce mogą to być nawet 2 miliony osób w wieku 40-60lat – podkreśla dr n. med. Magdalena Cubała Kucharska, ekspert medycyny integracyjnej.
Do objawów fibromialgi zalicza się wiele dolegliwości. Poniżej wymieniamy te najbardziej charakterystyczne i najczęściej występujące:
- ból mięśni
- ból stawów
- ból głowy / zawroty głowy / napady migreny
- drętwienie/mrowienie rąk i nóg
- chroniczne zmęczenie
- zaburzenia snu (pobudki nocne)
- zaburzenia nastroju
- spastyczność mięśniowa (sztywność ciała)
- depresja
- zaburzenia lękowe / niepokój
- zespół niespokojnych nóg
- gonitwa myśli
- problemy z pamięcią
- problemy z koncentracją i skupieniem uwagi
- zaburzona koordynacja ruchowa
- kołatania serca
- objaw Raynauda (czyli napadowe blednięcie palców u rąk)
Choroba może dawać również symptomy z przewodu pokarmowego. Zalicza się do nich:
- nadwrażliwość jelit
- nadwrażliwość pęcherza moczowego
- nadwrażliwość żołądka
- biegunki
- zaparcia
- suchość jamy ustnej
Fibromialgia – przyczyny
Niestety, jak wspomniano już wcześniej, o chorobie wiadomo na razie niewiele. Nie jest znany także patomechanizm powstawania schorzenia, w wyniku którego dochodzi do nieprawidłowego odczuwania bólu, choć co prawda najnowsze badania pokazują, że to najprawdopodobniej układ odpornościowy jest głównym winowajcą, a nie mózg, jak spekulowano przez lata. Istnieją przypuszczenia, iż nadmierna pobudliwość struktur przewodzących ból w rdzeniu oraz mózgu, osłabienie mięśni oraz zmniejszona liczba włókien nerwowych w skórze zachodzą w wyniku działania przeciwciał danego pacjenta.
– Fibromialgia może ulec nasileniu po infekcjach sezonowych. Ostatnio podkreśla się, że może ją nasilać przejście COVID-19 i może należeć ona do obrazu zespołu pocovidowego – zauważa ekspertka.
Czy tę chorobę da się leczyć?
W rzeczywistości nie ma jednego toku postępowania w związku z powyższym schorzeniem, ponieważ leczenie polega łagodzeniu objawów oraz współistniejących zaburzeń. W przypadku fibromialgii najważniejsze jest holistyczne podejście do pacjenta, którego terapia powinna być wdrażana na różnych płaszczyznach. Co można stosować?
- Farmakoterapię – NLPZ, tramadol z paracetamolem, inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, pregabaliny (leki przeciwpadaczkowe), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
- Psychoterapię – nauka radzenia sobie ze stresem, nauka higieny snu
- Fizjoterapię – w tym terapię polem magnetycznym, zabiegi wirowe, masaż
- Regularną aktywność fizyczną – tutaj wspomnijmy, że nie powinien być to zbyt gwałtowny ruch, bo nasila dolegliwości. Ruch umiarkowany jest bardzo ważnym elementem terapeutycznym i nie należy z niego rezygnować.
- Dietoterapię
Wpływ odżywiania na samopoczucie pacjenta
Należy podkreślić, że prawidłowo zbilansowana, urozmaicona dieta zawsze ma znaczenie dla ogólnego stanu zdrowia. Niestety trzeba również wiedzieć, że fibromialgia nie jest schorzeniem typowo dietozależnym, w związku z czym sama zmiana nawyków żywieniowych nie pomoże. Po raz kolejny powtarzamy, że do pacjenta warto podejść holistycznie i wielodyscyplinarnie – dieta zaś powinna być nieodłącznym dodatkiem do leczenia.
Co innego jednak, gdy u chorego odnotowuje się symptomy ze strony przewodu pokarmowego. Wtedy należy jak najszybciej wdrożyć leczenie dietetyczne łagodzące objawy. Trzeba też pamiętać o szczegółowej i wnikliwej diagnostyce przewodu pokarmowego.
W badaniach odnotowano również zależność między wystąpieniem fibromialgii i celiakii. W przypadku osób z nadwagą czy otyłością zaleca się zmniejszenie masy ciała. W diecie należy zwrócić uwagę na odpowiednią podaż następujących składników:
- witamina D3
- magnez
- wapń
- antyoksydanty
- cynk
- koenzym Q10
- produkty bogate w tryptofan (prekursor serotoniny)
