Tylko ok. 31% uprawnionych kobiet wykonuje mammografię w ramach programu profilaktyki raka piersi. Daleko nam więc do progu 70% zgłaszalności, który uważa się za warunek niezbędny do istotnego zmniejszenia umieralności. Eksperci są zgodni – brakuje działań systemowych i rozwiązań, które zachęcą Polki do wykonywania mammografii. Informacji, jakie rozwiązania działają, dostarczają nam doświadczenia zarówno innych państw, jak i… Polski. Okazuje się, że efekty przynoszą proste metody, w tym bezpośrednie zaproszenie na badanie.
Dlaczego Polki nie wykonują mammografii?
Blisko 73% kobiet, które otrzymały zaproszenie SMS wykonało mammografię – wynika z badania opinii zainicjowanego przez Fundację OnkoCafe – Razem Lepiej. Tymczasem od 2017 roku w Polsce zaproszenia na mammografię nie są już wysyłane. Okazuje się, że ogromną rolę w promocji mammografii mogą odegrać lekarze – ok. połowa ankietowanych przyznała, że najbardziej trafną formą promowania badań profilaktycznych jest zachęcanie przez lekarza POZ / rodzinnego. Eksperci wskazują również na niewykorzystany potencjał medycyny pracy.
Świadomość Polek
– Świadomość Polek w zakresie istoty profilaktyki rośnie, dlatego warto zastanowić się nad przyczynami tak niskiego odsetka kobiet wykonujących mammografię. Winny jest nie tylko brak wiedzy czy strach przed diagnozą – jak argumentowano przez lata – ale także organizacja systemu. Od 2007 roku, kiedy rozpoczęto w Polsce realizację programu przesiewowego w kierunku raka piersi, nigdy nie osiągnęliśmy docelowego wskaźnika 70%, choć w 2014 roku – z 60% poziomem zgłaszalności – byliśmy blisko. Co się wówczas zdarzyło? Po 10 latach zaprzestano wysyłania do kobiet zaproszeń na wykonanie mammografii. Ta decyzja jest o tyle niezrozumiała, że na całym świecie badania przesiewowe są realizowane właśnie przy wsparciu indywidualnych zaproszeń. Jestem przekonany, że powrót do tego rozwiązania spowoduje skokowy wzrost udziału kobiet w badaniach przesiewowych – przekonuje prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem, wieloletni kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Pozytywny wpływ otrzymania zaproszenia na realne działanie i wykonanie mammografii potwierdzają wnioski z badań zainicjowanych przez Fundację OnkoCafe Razem-Lepiej i ujęte w raporcie „Profilaktyka Raka Piersi”. Aż ¾ kobiet (72,7%), które otrzymały SMS z zaproszeniem na badanie mammograficzne wykonały je.