Fakty i mity o raku pęcherza moczowego

Co palenie tytoniu ma wspólnego z rakiem pęcherza? Co może oznaczać krwiomocz? Czy rak pęcherza zawsze wymaga radykalnej cystektomii?

mity o raku pecherza
Fakty i mity o raku pęcherza moczowego. Foto pixabay

To pytania, na które odpowiedzi szuka Fundacja Onkologiczna „Życie z Rakiem” w ramach kampanii edukacyjnej „Życie z rakiem pęcherza moczowego”. Organizatorzy obalają najczęstsze mity i przedstawiają historię Pana Kazimierza, który dzieli się swoim doświadczeniem walki z nowotworem.

Statystyki pokazują, że liczba zachorowań na raka pęcherza moczowego rośnie. W 2015 roku leczono ponad 44 000 pacjentów, a w 2023 już 58 000¹. Przewiduje się, że w ciągu kolejnych 10 lat liczba zachorowań wzrośnie o **około 25%**². Choć według Krajowego Rejestru Nowotworów pod względem częstości występowania rak pęcherza zajmuje 5. miejsce u mężczyzn i 14. u kobiet, ma jedną z najwyższych śmiertelności – co druga osoba, u której go zdiagnozowano, umiera³.

Mimo że rak pęcherza jest stosunkowo częstą chorobą onkologiczną, mówi się o nim rzadziej niż o innych nowotworach. To błąd! Im większa świadomość społeczna, tym większa szansa na profilaktykę i wczesne wykrycie.

Fakty i mity

Kto choruje?

MIT: Na raka pęcherza chorują tylko dojrzali mężczyźni

FAŁSZ
Nowotwór ten rzeczywiście częściej występuje u mężczyzn powyżej 45. roku życia, ale dotyka również kobiety. Wśród wszystkich nowotworów występujących u kobiet rak pęcherza stanowi 2,2% przypadków⁴. Co więcej, choć zachorowalność jest niższa, to śmiertelność wśród kobiet jest równie wysoka, co u mężczyzn.

Przyczyny rozwoju

PRAWDA: Palenie tytoniu to główny czynnik ryzyka

Choć dokładne przyczyny raka pęcherza nie są w pełni poznane, wiadomo, że na jego rozwój wpływają określone czynniki ryzyka. Dane Krajowego Rejestru Nowotworów wskazują, że:

  • 50–65% przypadków u mężczyzn
  • 20–30% przypadków u kobiet

jest bezpośrednio związanych z palenie papierosów⁵. Inne czynniki to ekspozycja na substancje chemiczne (szczególnie w przemyśle rafineryjnym, wulkanizacyjnym i garbarskim).

Objawy

PRAWDA: Nawet jednorazowy krwiomocz może być objawem raka

Obecność krwi w moczu, nawet jednorazowa, powinna skłonić pacjenta do natychmiastowej wizyty u lekarza. Wbrew powszechnemu przekonaniu krwiomocz nie zawsze jest bolesny i może wydawać się incydentalnym objawem. Jednak jego ignorowanie opóźnia diagnozę i zmniejsza szanse na skuteczne leczenie.

Inne objawy mogą obejmować:

  • częste oddawanie moczu,
  • ból i pieczenie podczas mikcji,
  • uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza,
  • zatrzymanie moczu.

Leczenie

MIT: Radykalna cystektomia to jedyna metoda leczenia

FAŁSZ
Usunięcie pęcherza jest konieczne jedynie u 20–30% pacjentów. W większości przypadków leczenie rozpoczyna się od przezcewkowej resekcji guza (TURBT), po której podaje się chemioterapię dopęcherzową. Pozwala to zmniejszyć ryzyko nawrotu i często oznacza zakończenie terapii.

PRAWDA: Zaawansowany rak pęcherza można skutecznie leczyć

Dzięki postępowi medycyny dostępne są nowoczesne terapie, takie jak immunoterapia, którą można stosować już na etapie leczenia okołooperacyjnego. Immunoterapia mobilizuje układ odpornościowy do walki z nowotworem.

W ramach programu lekowego B.141.FM pacjenci z ekspresją PD-L1 > 1% mogą otrzymać niwolumab. Niestety, nie wszystkie ośrodki onkologiczne prowadzą odpowiednią diagnostykę, przez co wielu pacjentów traci szansę na skuteczne leczenie.

Pan Kazimierz, uczestnik programu, podkreśla:
„Ta immunoterapia ratuje mi życie. Mój nowotwór był bardzo złośliwy, więc ryzyko nawrotu jest duże. Immunoterapia przygotowuje mój organizm do walki z rakiem, który może powrócić.”

Profilaktyka i rola pacjenta

MIT: Pacjent nie ma wpływu na chorobę

FAŁSZ
Świadomość i edukacja to klucz do skutecznej profilaktyki! Znając czynniki ryzyka i objawy, można szybciej zareagować i zwiększyć szanse na wczesne wykrycie nowotworu.

Pola Król, prezeska Fundacji „Życie z Rakiem”, podkreśla:
*”Chciałabym, żeby każdy zapamiętał dwie rzeczy:

  1. Palenie tytoniu jest głównym czynnikiem ryzyka.
  2. Krew w moczu zawsze wymaga konsultacji lekarskiej.

To dobry początek rozmowy o raku pęcherza i zwiększania świadomości społecznej.”*


Confidential – Not for Public Consumption or Distribution

¹ Raport „Rak pęcherza moczowego”: link, dostęp: 05.02.2025 r.
² Sytuacja pacjenta z rakiem pęcherza moczowego – aktualne wyzwania, Fundacja Wygrajmy Zdrowie, 2022: link
³ Raport „Nowotwory Złośliwe w Polsce 2021”, Krajowy Rejestr Nowotworów: link
⁴ Krajowy Rejestr Nowotworów: link, dostęp: 05.02.2025 r.
⁵ Krajowy Rejestr Nowotworów: link, dostęp: 05.02.2025 r.