Dzięki temu procesowi można rozpocząć ich uprawę wcześniej, co jest szczególnie ważne w przypadku warzyw o długim okresie wegetacji, takich jak pomidory czy papryka. Wysiew na rozsady sprawia, że rośliny mają lepiej wykształcony system korzeniowy, co, po przesadzeniu do gruntu, pozwala na efektywniejsze wykorzystywanie zapasów wody znajdujących się w głębszych warstwach ziemi. Dzięki temu będą one silne i odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne. Joanna Legutko, doradca ogrodniczy, wiceprezes zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko podpowiada, jak przygotować rozsady, aby cieszyć się zdrowymi plonami.
Przełom lutego i marca to idealny moment, aby rozpocząć przygotowania do sezonu ogrodniczego. Wysiewając nasiona w domowych warunkach, zyskujemy czas na ich spokojny rozwój i zwiększamy szanse na zdrowe, silne rośliny gotowe do wysadzenia w gruncie, gdy nadejdzie wiosna. Nie wszystkie warzywa wymagają wcześniejszego przygotowania. Część z nich, jak np. marchew czy buraki, lepiej rozwija się po wysianiu bezpośrednio do gruntu.
Jakie rośliny najlepiej uprawiać z rozsady?
Wiele z królujących na polskich stołach warzyw, to rośliny o długim okresie wegetacji, dlatego warto wysiać je wcześniej w kontrolowanych warunkach, inaczej istnieje ryzyko, że nie zdążą osiągnąć pełnej dojrzałości lub dojrzeją bardzo późno. Rozsady papryki najlepiej przygotować w lutym lub na początku marca. Pomidory, jarmuż i kalarepę można wysiać nieco później, w marcu lub na początku kwietnia.
Wśród warzyw, które warto uprawiać z rozsady, znajdują się też oberżyna, brokuły i kalafior. Te rośliny, choć bardziej odporne na chłód, lepiej się rozwijają, gdy mają zapewnione dobre warunki na początkowym etapie wzrostu. Dzięki temu po przesadzeniu do ogrodu szybciej się ukorzeniają i są bardziej odporne na szkodniki.
Jak przygotować rozsady krok po kroku?
Pierwszym krokiem do przygotowania rozsady jest wybór odpowiednich nasion.
– Aby mieć pewność, że nasze siewki będą rosły zdrowe, należy zaopatrzyć się w nasiona od sprawdzonych dostawców, najlepiej certyfikowanych, co gwarantuje ich wysoką jakość oraz dobrą zdolność kiełkowania. Warto także zwrócić uwagę na odmiany roślin, które chcemy uprawiać – niektóre pomidory, jak wysokie odmiany gruntowe, wymagają większej przestrzeni i dobrze rozwijają się na otwartych stanowiskach, podczas gdy odmiany koktajlowe czy karłowe świetnie sprawdzają się na balkonach i w uprawie doniczkowej – podpowiada Joanna Legutko.
Warto także zaopatrzyć się w odpowiednie pojemniki. Popularnym wyborem są tacki z komórkami, które pozwalają na równomierny wzrost siewek. Można również używać doniczek torfowych lub wykonanych z włókna koksowego. Takie pojemniki pozwalają korzeniom roślin swobodnie rosnąć, ponieważ przepuszczają powietrze, co sprzyja lepszemu napowietrzeniu bryły korzeniowej, a jednocześnie zapewniają odpowiednią równowagę wilgoci, zapobiegając jej nadmiernemu zatrzymywaniu i ograniczając ryzyko gnicia korzeni. W sklepach można znaleźć także gotowe zestawy do wysiewu rozsad.
Podłoże powinno być lekkie, przepuszczalne i bogate w składniki odżywcze. Najlepiej sprawdza się ziemia do wysiewu nasion, którą można wzbogacić dodatkiem perlitu lub piasku, co poprawia strukturę i zapobiega nadmiernemu zatrzymywaniu wilgoci. Świetnie sprawdza się również podłoże kokosowe w formie krążków. Nie należy natomiast wykorzystywać ziemi z ogrodu, która może być źródłem różnych chorób i grzybów.
Nasiona wysiewa się na różnej głębokości w zależności od gatunku. Pomidory i paprykę należy umieścić około 0,5 cm pod powierzchnią ziemi, natomiast nasiona jarmużu i kalarepy wymagają nieco głębszego siewu – około 1 cm. Po wysianiu podłoże delikatnie ugniata się i lekko podlewa, najlepiej za pomocą spryskiwacza, aby uniknąć wypłukania nasion.
Po kilku tygodniach, gdy rośliny wypuszczą pierwsze właściwe liście, konieczne jest pikowanie. Polega ono na przesadzeniu młodych siewek do większych pojemników, co daje im więcej miejsca do rozwoju. W przypadku pomidorów warto sadzić je głębiej, aż po liścienie, ponieważ wytwarzają korzenie na całej długości łodygi, co wzmacnia roślinę. Pikować należy tylko największe, zdrowe siewki, aby uzyskać silne sadzonki.
Jak dbać o rozsady, by wyrosły na zdrowe rośliny?
Regularne podlewanie to podstawa dbania o rozsady. Ziemia powinna być stale wilgotna, ale nie mokra, ponieważ nadmiar wody może prowadzić do chorób i gnicia korzeni. Najlepiej podlewać rozsady od dołu, umieszczając pojemniki w tacce z wodą, skąd podłoże będzie pobierać potrzebną ilość wilgoci.
Dostęp do światła ma ogromne znaczenie dla prawidłowego wzrostu młodych roślin. Jeśli siewki nie będą miały go wystarczająco dużo, ich łodygi staną się wydłużone i wiotkie, co osłabi je przed przesadzeniem do gruntu. Ilość słońca wiosną często jest ograniczona, dlatego przy wczesnym wysiewie warto stosować lampy LED lub świetlówki o barwie światła dziennego.
– Hartowanie to ostatni etap przygotowania rozsady, ale nie można go pomijać. Polega na stopniowym przyzwyczajaniu roślin do warunków zewnętrznych. Na około tydzień przed planowanym wysadzeniem do gruntu rośliny powinny być codziennie wystawiane na kilka godzin na balkon lub do ogrodu, początkowo w osłoniętym miejscu. Stopniowo zwiększa się czas ich ekspozycji na słońce i wiatr, aby przygotować je do nowych warunków – tłumaczy Joanna Legutko.
Wysianie własnych rozsad to sposób na zdrowe, silne rośliny i wcześniejsze plony. Proces ten wymaga odpowiedniego podłoża, światła i podlewania, ale daje dużą satysfakcję i pozwala lepiej kontrolować uprawy. Warto pamiętać o terminach siewu, pikowaniu oraz hartowaniu, które zwiększa odporność roślin przed wysadzeniem na stałe miejsce. Dzięki tym krokom można cieszyć się bujnym warzywnikiem i obfitymi zbiorami już od pierwszych dni lata.
