8 tysięcy lat temu, a może jeszcze dawniej, pewien bardzo mądry człowiek skonstruował prasę do wyciskania soku z dojrzałych winogron.
Od tej pory ludzie stali się weselsi, zdrowsi i bardziej szczęśliwi. Mówiąc poważnie początki winiarstwa sięgają zamierzchłej przeszłości, czego dowodzą wykopaliska w Damaszku i na Kaukazie, zaś wartość i rolę wina potwierdzano wielokrotnie w takich dziełach jak np. Biblia: „Dajcie wino zachmurzonym duszom, by pili i zapominali o swej nędzy i nie rozpamiętywali więcej swych nieszczęść”.
Według opowieści rabinackiej szatan zakopał pod korzeniem pierwszej winorośli, zasadzonej przez Noego lwa, owcę i wieprza. Dlatego właśnie pijący czerpią z wina dzikość, łagodność oraz chęć do tarzania się w błocie.
W wersji chrześcijańskiej Noe sadząc winorośl podlał ją krwią małpy, świni, owcy i lwa, stąd też zachowania ludzi po wypiciu tego trunku.
Winorośl oraz boga wina i zabawy Dionizosa czcił przede wszystkim świat antyczny, a starożytni lekarze i uczeni wychwalali zdrowotne właściwości wina, które „przyjmowane w stosownej porze i umiarkowanie”, jak pisał Hipokrates, leczyło bóle głowy, zaburzenia trawienia i choroby reumatyczne. Entuzjastą wina był również Platon, który mawiał o winie „Bóg nie ofiarował ludzkości nic, co byłoby lepsze lub cenniejsze”.
Bon Ton
– Gospodarz po otwarciu butelki wina najpierw nalewa sobie niewielką ilość wina i próbuje, czy jest wystarczająco dobre, aby poczęstować nim gości.
– Butelki z czerwonym winem otwiera się pół godziny przed podaniem na stół, aby wyparowały substancje mogące psuć jego aromat.
– Wina nigdy nie nalewamy po brzegi kieliszka, najlepiej nalać 1 lub 3 pojemności kieliszka.
– Do potraw z octem lub czekoladą nie podajemy wina.
– Przy otwieraniu butelki należy zwrócić uwagę, aby korkociąg nie przebił korka na wylot, podawanie wina z okruchami korka to jedna z największych herezji dla koneserów wina.
Serwowanie wina
– Wina białe wytrawne podaje się w smukłych kieliszkach na wysokiej nóżce, obowiązkowo schłodzone.
– Wina czerwone serwuje się w kieliszkach bardziej pękatych, lepiej uwydatniających bukiet, o nóżce krótkiej lub średniej. Zawsze w temperaturze pokojowej, nigdy schłodzone. Wino z lodem to według koneserów największe barbarzyństwo wymyślone przez Amerykanów.
– Wina słodkie białe i czerwone, oraz wina reńskie można podawać w kieliszkach ozdobnych, dekorowanych, ze rżniętego, kolorowego szkła.
Fakty i mity o winach
Wino, czym starsze, tym lepsze.
Mit! Każde wino ma swoją młodość, wiek dojrzały i starość, tylko fałszywy koneser szuka na każdej etykiecie daty produkcji. Bywają dobre i złe roczniki, niezależnie od wieku wina. Obecnie smakosze najbardziej cenią właśnie młode, świeżo zlewane wino, które pojawia się na rynku pod koniec listopada i najlepiej smakuje w pierwszych miesiącach.
Czerwone, wytrawne wino jest zdrowe, zwłaszcza na serce.
Fakt! Kieliszek czerwonego, wytrawnego wina wypity codziennie do posiłku działa pobudzająco, poprawia krążenie krwi, zmniejsza ryzyko zawału serca.
Dobre wino musi być drogie
Mit! Właściciele sklepów często wykorzystują niewiedzę klientów sprzedając kiepskie wina po zawyżonych cenach. Lepiej kupić dobre wino węgierskie, czy hiszpańskie, niż byle jakie Bordeaux.
Wina hiszpańskie
W obiegowej opinii największą sławą cieszą się wina francuskie, które na swą popularność pracują już kilkaset lat. Jednak równie starą tradycję winiarską ma Hiszpania, której klimat jest gwarantem najwyższej jakości trunków. Ostatnio hiszpańskie wina w końcu wychodzą z cienia francuskich piwnic i cieszą się zasłużoną sławą wśród znawców tematu., tym bardziej, że ich jakość w niczym nie ustępuje winom z Francji a cena jest bardziej przystępna. Butelkę dobrego wina z prowincji Rioja można kupić już za kilkanaście złotych.
Reserva Especial, Gran Reserva 1986, Bodegas Martinez Lacuesta
Znakomite, lekkie czerwone wino wytrawne. Wydłużony do minimum 8 lat okres starzenia w dębowych beczkach sprawia, że wino to ma piękny rubinowo-ceglasty kolor i złożony aromat. Polecam szczególnie do dań z dziczyzny. Ze względu na wysoką jakość i elegancką butelkę to także dobry prezent dla koneserów wina.
Lan – Reserva 1995
Wino ze słynnych piwnic Bodegas Lan, wielokrotnie nagradzanych na całym świecie. Rubinowo-czerwony kolor oraz aksamitny, długo utrzymujący się na podniebieniu smak, sprawiają, że to idealne wino do czerwonego mięsa i serów.
Campo Bello
Wina stołowe z piwnic Virgilio Solis, zarówno czerwone, jak i białe. Polecam ze względu na dobrą jakość i niską cenę.
Hoya Espesa, Gran Reserva
Wino z piwnic Ignacio Martina, z opiewanego przez poetów regionu Carinena. Intensywny wiśniowy kolor oraz silny aromat palonego drzewa gwarantują prawdziwą rozkosz podniebienia.
Solor de Estraunza
Wino z serca regionu Rioja. Polecam zwłaszcza wytrawne: bladoróżowe z lekkimi tonami pomarańczy oraz białe.
Przekąska do win
Jeżeli chcemy zaprosić gości i zrobić degustację wina najlepiej zaserwować deskę serów, dzięki temu do każdego rodzaju wina znajdziemy odpowiedni rodzaj sera.
Deska serów
Sery miękkie np. Camembert oraz Brie,
Sery pleśniowe niebieskie np. Raquefort, Blue de Bresse,
Sery półtwarde np. Mimolette, Cantal,
Sery twarde np. Comte
Sery kozie np. Chevre frais.
Komponując deskę serów należy pamiętać, aby znalazły się na niej różne rodzaje sera, zarówno twarde, pikantne, jak i miękkie, delikatne. Do serów niezależnie od tego, czy podajemy je na deser, czy jako przystawkę, serwujemy: winogrona, gruszki, rodzynki, suszone banany i morele, migdały i orzechy. Degustację serów należy zaczynać od najdelikatniejszych po bardziej ostre o intensywnym smaku.
Wino + ser
Czerwone wytrawne – sery pleśniowe, kozie, niebieskie, twarde i półtwarde.
Czerwone stołowe lub półwytrawne – sery miękkie.
Różowe i białe wytrawne – sery kozie.
Białe półsłodkie – sery niebieskie.
Słowniczek
Brut lub extra dry – mocno wytrawne
Sec lub dry – wytrawne
Demi sec lub semi dry – półwytrawne
Semi doux lub semi sweet – półsłodkie
Doux lub sweet – słodkie
(określenie w języku francuskim i angielskim)
Anna Siewierska-Chmaj,
wykładowca Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie,
doktorantka Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW.
Współtworzy Instytut Badań nad Cywilizacjami. Zajmuje sie językiem polityki, negocjacjami, etykietą oraz wielokulturowością
