Oznacz poziom przeciwciał anty-SARS-CoV-2

Wielu z nas zadaje sobie pytanie: czy przypadkiem nie przeszliśmy już infekcji SARS-CoV-2? Aby się tego dowiedzieć wykonaj testy serologiczne w kierunku przeciwciał anty-SARS-CoV-2.

Oznacz poziom przeciwciał anty-SARS-CoV-2

Środki dezynfekujące, maseczki, dystans społeczny… Nikt nie jest w stanie określić, czy to stan chwilowy, czy też „nowa normalność”. Obawy o zdrowie swoje i bliskich towarzyszą nam na co dzień.

Przeciwciała w 2 klasach

Dość szybko po rozpoznaniu nowego koronawirusa wprowadzono na rynek testy, które
wykrywają przeciwciała anty-SARS-CoV-2 w dwóch klasach:

  • IgM
  • IgG

Z biegiem czasu ich wiarygodność staje się coraz wyższa, a technologie używane do wykonywania badań – coraz lepiej zwalidowane. Obecnie wykrywanie przeciwciał w laboratoriach sieci Diagnostyka przeprowadza się zautomatyzowanymi metodami uznanych światowych producentów. Dlaczego warto wykonać test serologiczny półilościowy? Umożliwia on bardziej dokładne niż test jakościowy oznaczenie przeciwciał, które powstają po kontakcie z wirusem SARS-CoV-2.

Co mówi nam wynik badania?

Chcąc uczciwie podejść do sprawy należy napisać, że – tylko lub aż – weryfikuje czy nasz system odpornościowy wytworzył przeciwciała przeciwko SARS-CoV-2 po kontakcie z tym wirusem. Odpowiedź humoralna (czyli właśnie wytworzenie przeciwciał) jest dość dobrze opisana w przebiegu chorób infekcyjnych, które towarzyszą nam od wielu lat – takich jak np. różyczka czy borelioza.

Kiedy pojawiają się przeciwciała?

  1. IgM (2-3 tyg.). Najpierw, w ciągu ok. 2-3 tygodni od infekcji – pojawiają się przeciwciała w klasie IgM (ich obecność świadczy o ostrej fazie infekcji).
  2. IgG (3-4 tyg.). Później, po ok. 3-4 tygodniach we krwi zaczynają pojawiać się przeciwciała klasy IgG: często utrzymują się całe życie, ich izolowana obecność świadczy o odporności na ponowną infekcję, w niektórych przypadkach mówi się o „mianie zabezpieczającym”, czyli ilości przeciwciał, która chroni przed ponownym zachorowaniem.

Prawie równocześnie

W przypadku SARS-CoV-2 nic nie jest jeszcze na 100% pewne. Dowiedziono, że przeciwciała klasy IgM i IgG pojawiają się we krwi prawie równocześnie:

  • IgM w przeciągu 5 dni od wystąpienia objawów
  • IgG po 5-7 dniach.

Ta dość wczesna serokonwersja (fachowo mówiąc) wskazuje na możliwość wspomagania diagnostyki aktywnego zakażenia SARS-CoV-2 – poprzez oznaczanie swoistych względem niego przeciwciał. Może to mieć znaczenie u Pacjentów, u których nie przeprowadzono badania metodą real time RT-PCR lub od wystąpienia objawów minęło co najmniej 9-14 dni.

Kiedy zanikają przeciwciała?

  1. IgM (6-7 tyg.). Dotychczasowe badania wskazują, że przeciwciała IgM zanikają ok. 6-7 tygodnia po infekcji, kiedy to IgG są jeszcze obecne.
  2. IgG (po 8 tyg.). Nie ustalono jeszcze, jak długo przeciwciała w klasie IgG utrzymują się w krążeniu. Pojawiają się doniesienia, że u części pacjentów ich ilość obniża się po 8 tygodniu od zakażenia, ale stopień tego spadku jest sprawą indywidualną. Zależy od wielu czynników, spośród których duże znaczenie wydaje się mieć to, czy infekcja przebiegała: objawowo, skąpoobjawowo lub bezobjawowo.

Trudniej w przypadku braku objawów

U osób, które nie miały symptomów wykrycie przeciwciał może być trudniejsze. Może mieć to związek z silną odpowiedzią komórkową (czyli usunięcia wirusa przez limfocyty T, bez lub z małą tylko pomocą limfocytów B produkujących przeciwciała) jeszcze przed rozwinięciem się objawów klinicznych infekcji.

Wynik ujemny

Ujemny wynik badania przeciwciał można uzyskać w kilku przypadkach tj. u ludzi, którzy:

  1. Nigdy nie mieli kontaktu z wirusem.
  2. Mieli kontakt z wirusem, ale niedawno, ok. 7-10 dni przed badaniem.
  3. Przeszli infekcję dawno (powyżej 3 miesięcy wcześniej) i najczęściej bezobjawowo.

Wynik dodatni

Dodatni wynik badania przeciwciał najpewniej wskazuje na przebyty kontakt z wirusem SARS-CoV-2. W bardzo niewielkim tylko odsetku może być spowodowany niedoskonałością testów, które mogą „pomylić” przeciwciała anty-SARS-CoV-2 z przeciwciałami przeciwko innym patogenom lub z autoprzeciwciałami.

Interpretacja przez lekarza

Stwierdzenie obecności przeciwciał anty-SARS-CoV-2 powinno być interpretowane przez lekarza w kontekście historii pacjenta i występujących u niego objawów, z uwzględnieniem wzajemnego układu klas przeciwciał:

  1. IgM dodatnie, a IgG ujemne lub IgM dodatnie i IgG dodatnie – wynik taki może świadczyć o wczesnej fazie infekcji. W takim przypadku sugerowane jest wykonanie badania metodą real time RT-PCR w celu wykluczenia aktywnej choroby COVID-19.
  2. IgM ujemne, IgG dodatnie – taki wynik sugerować może, że infekcja wirusem SARS-CoV-2 nastąpiła dawno. Obecność przeciwciał w klasie IgG w takim przypadku może świadczyć o nabyciu odporności na zakażenie.

Z tą ostatnią kwestią wiązane są największe nadzieje:

  1. Dysponujemy już testami, które oceniają ilość przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG.
  2. Czekamy na wiarygodne dane, które dotyczą ich pożądanego stężenia albo weryfikują, że każda ilość przeciwciał zabezpiecza przed ponownym zakażeniem, lub przynajmniej ciężkimi jego objawami.

„Zdrowie pod lupą”

Od końca września 2020 r. do 30 listopada 2020 r. trwa II etap kampanii pt. „Zdrowie pod lupą w dobie pandemii”. Ma ona zachęcać do wykonania badań w kierunku chorób, które predysponują do ciężkiego przebiegu COVID- 19 oraz sprawdzenia, czy przebyliśmy infekcję wirusem SARS-CoV-2. Badać się czy nie badać? Sprawdzonymi metodami, chociażby dla zaspokojenia ciekawości – warto.