Dieta zbilansowana, czy można jeść WSZYSTKO?

Przestrzeganie aktualnych zaleceń dotyczących zdrowego sposobu odżywiania się może być trudne. Wytyczne żywieniowe stale ewoluują wraz z postępem naukowym.

Dieta zbilansowana, czy można jeść WSZYSTKO?
Dieta zbilansowana, czy można jeść WSZYSTKO?

Co chwilę pojawiają się różne rodzaje nowych “diet”, a zwolennicy każdej z nich przekonują, że to właśnie ten sposób odżywiania jest jedynie słuszny i przede wszystkim zdrowy. Bardzo łatwo jest się w tym wszystkim pogubić. Jeżeli czujesz się zdezorientowany sprzecznymi poradami żywieniowymi, zapraszamy do zapoznania się z poniższym artykułem, w którym obalamy mit, że zdrowa dieta jest pełna wyrzeczeń.
Pojęcie “dieta” zazwyczaj kojarzy się z restrykcjami dotyczącymi jedzenia, ograniczaniem się, odchudzaniem, czy głodówką. Nie jest to jednak prawidłowe myślenie, ponieważ “dieta” oznacza po prostu sposób odżywiania 1 . Nie musi służyć odchudzaniu, ale ma za zadanie utrzymać ciało i umysł w dobrej kondycji. Niemal zawsze podczas porady dietetycznej można usłyszeć, że dieta, żeby być uznana za zdrową, powinna być odpowiednio zbilansowana. Pojęcie to może jednak wydawać się nieprecyzyjne.

Czym jest dieta zbilansowana?

Zbilansowana dieta to nie kolejny, modny trend żywieniowy. Jest to sposób planowania żywienia, który zapewnia organizmowi podaż wszystkich składników odżywczych i energetycznych, niezbędnych do jego prawidłowego funkcjonowania. Zbilansowana dieta jest kluczem do utrzymania dobrego stanu zdrowia i optymalnej kondycji organizmu. Najistotniejsze jest jednak to, że racjonalne odżywianie nie eliminuje żadnych grup żywieniowych. Składa się z szerokiej gamy produktów spożywczych, które wspomagają organizm, zapewniają mu energię, motywację oraz zdrowie. Nie oznacza to, jednak, że na diecie zbilansowanej można jeść dosłownie wszystko i w dowolnej ilości 2.

Co należy jeść na diecie zbilansowanej?

Racjonalne odżywianie nie należy do najprostszych, dlatego, aby ułatwić planowanie zdrowego jadłospisu dietetycy skonstruowali piramidę żywienia, która graficznie przedstawia jakiego typu produkty powinny znaleźć się w diecie, aby była uznana za zbilansowaną.
W 2019 roku piramida żywienia została zaktualizowana i uwzględnia najnowsze odkrycia z dziedziny dietetyki. U jej podstaw leży nawodnienie organizmu, czyli picie dużej ilości wody oraz regularna aktywność fizyczna. Naukowcy doszli do wniosku, że żadna, nawet najzdrowsza dieta nie przyniesie efektów przy prowadzeniu siedzącego trybu życia. Dopiero na kolejnych szczeblach piramidy wyróżnione zostały poszczególne grupy produktów, które powinny występować w diecie zbilansowanej. Umieszczenie poszczególnych produktów na piramidzie żywieniowej sugeruje ilość, w jakiej powinniśmy je spożywać, a nie ich wartość odżywczą 3.

  1. Owoce i warzywa – to podstawa naszej diety i powinny stanowić aż połowę spożywanych produktów.
  2.  Produkty zbożowe – ich również nie powinno zabraknąć w jadłospisie, jednak rekomenduje się spożycie produktów pełnoziarnistych.
  3.  Nabiał – dzienne zapotrzebowanie na nabiał zapewniają dwie szklanki mleka, które można zastąpić innym produktem mlecznym.
  4. Mięso – czerwone mięso powinno sporadycznie gościć na talerzu, a zamiast niego lepiej wybrać chude mięso, nasiona roślin strączkowych, jaja oraz ryby.
  5. Tłuszcze – należy wybierać tłuszcze roślinne np. oliwę z oliwek. Odradza się spożywanie dużej ilości tłuszczów zwierzęcych.

Dieta zbilansowana nie wyklucza nawet słodyczy i alkoholu, jeżeli tylko spożywane są sporadycznie, a ogólny bilans kaloryczny w ciągu dnia jest dopasowany do zwyczajowej aktywności fizycznej 4.

Dieta zbilansowana jest przede wszystkim różnorodna, dzięki czemu osoby, które odżywiają się racjonalnie nie mają podstaw do narzekania na monotonię posiłków.
Dieta zbilansowana nie taka sama dla każdego Racjonalne odżywianie oparte na piramidzie żywieniowej nie jest żadną specjalistyczną dietą. To tylko model żywienia, który wdrożony w życie zapewni każdemu odpowiednią ilość witamin i minerałów oraz zmniejszy ryzyko wystąpienia wielu chorób. Warto jednak mieć na względzie fakt, że piramida żywieniowa to tylko ogólne zalecenia, które nie biorą pod uwagę indywidualnych czynników, takich jak alergie, nietolerancje, czy przewlekłe choroby 5.

W jaki sposób się odżywiamy?

Najnowsze badania Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że w 2019 roku przeciętne spożycie mięsa na jedną osobę wyniosło 61,0 kg wobec 62,4 kg w 2018 roku, co napawa optymizmem, jednak Polacy nadal popełniają wiele błędów w zakresie komponowania codziennych posiłków. Spożywamy za dużo tłuszczów, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego, a za mało produktów pełnoziarnistych i zdrowych tłuszczy roślinnych. Daleko nam do zalecanego przez Instytut Żywności i Żywienia maksymalnego spożycia 26 kg mięsa na rok 6 . Taka dieta może prowadzić do niedoboru wapnia, żelaza, cynku i miedzi 7. Aby zapobiegać negatywnym konsekwencjom wynikających z niedoborów warto zmienić nawyki odżywiania i przestrzegać zaleceń zbilansowanej diety.

Zmiana sposobu odżywiania

Zmiana nawyków żywieniowych to nie sprint, tylko maraton. Dlatego chcąc się zdrowo i racjonalnie odżywiać nie warto podejmować restrykcyjnych kroków. Przejście na zbilansowaną dietę nie musi wiązać się z decyzją “wszystko albo nic”. Tego typu ograniczenia zwykle prowadzą do szybkiej rezygnacji. Lepszym podejściem jest sukcesywne wprowadzanie małych zmian. Wyznaczanie sobie mniejszych celów i ich realizacja pozwala osiągnąć lepsze efekty w dłuższej perspektywie, bez poczucia, że zostało się czegoś pozbawionym i bez wrażenia przytłoczenia poważną zmianą nawyków żywieniowych. Gdy małe zmiany staną się nawykiem, można podejmować się realizacji kolejnych żywieniowych celów.

Czasem problemem jest czas

Brak czasu spowodowany szybkim tempem życia sprawia, że przejście na racjonalną dietę zwykle planujemy zacząć “od poniedziałku”, który nigdy nie nadchodzi, albo po dwóch dniach rezygnujemy ze zdrowych posiłków na rzecz szybkiej zapiekanki na mieście. Niemożność wygospodarowania czasu na przyrządzanie pełnowartościowych dań nie musi od razu oznaczać kapitulacji. Dla osób, które chcą zdrowo się odżywiać, ale nie mają czasu na gotowanie i planowanie posiłków rozwiązaniem może okazać się skorzystanie z cateringu dietetycznego. Dieta pudełkowa daje pewność, że dostarczane posiłki zapewnią organizmowi wszystkie mikro i makroelementy, niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania.
W Black Monkey Cooks, dla osób, które prowadzą umiarkowany tryb życia i chcą cieszyć się zdrowymi posiłkami, bez poświęcania czasu na gotowanie, przygotowaliśmy specjalną dietę zbilansowaną. Zawartość każdego z naszych pudełek została opracowana przez doświadczonych dietetyków w taki sposób, aby poruszyć wszystkie kubki smakowe, a
jednocześnie dostarczać organizmowi odpowiedniej ilości energii. To doskonały sposób na wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych, które będą towarzyszyć Ci przez całe życie. Skorzystaj z naszego dnia próbnego i przekonaj się, że zdrowa dieta zbilansowana stoi w opozycji do słowa nuda.

1 pl.wikipedia.org/wiki/Dieta
2 dietto.pl/artyku%C5%82y-edukacyjne/co-to-jest-zbilansowana-dieta
3 zywienie.abczdrowie.pl/piramida-zywienia-na-diecie
4 dietetycy.org.pl/piramida-zywieniowa-2017-opisem

Artykuł partnera