Odżywianie osoby po udarze wymaga pewnej wiedzy. Dowiedz się, na co zwrócić uwagę, by zapobiec rozwojowi niedożywienia po udarze.
Odżywianie osoby po udarze
Udar mózgu zazwyczaj znacznie wpływa na sposób żywienia osób, które go przebyły. Jest to efektem, m.in. częstego występowania takich dolegliwości jak dysfagia, brak apetytu, ograniczenie sprawności ruchowej, uczucie ciągłego zmęczenia, a także trudności z komunikacją i deficyty poznawcze. Najczęstszą wśród wymienionych przyczyną pogorszenia stanu odżywienia organizmu jest dysfagia, która dotyka aż 50% osób w fazie ostrej udaru i 25% w fazie przewlekłej. Dysfagia to innymi słowy problemy z połykaniem pokarmów i/lub płynów. Może się ona objawiać wyciekiem śliny lub pokarmu z jamy ustnej czy jego zaleganiem. Ponadto, jej wystąpienie może sugerować także częste krztuszenie się, dławienie, kaszel po i w trakcie posiłku, czy odruch wymiotny lub wydostawanie się pokarmu przez nos. Jeśli istnieją jakiekolwiek podejrzenia, że możemy mieć do czynienia z dysfagią, koniecznie należy zasięgnąć opinii lekarza.
Jak wspierać żywieniowo osoby po udarze mózgu?
Stopień, w jakim chory potrzebuje wsparcia jest zawsze ściśle związany z jego stanem zdrowia po przebytym udarze. Jeśli może jeść samodzielnie, należy zadbać o to, by używane sztućce były wygodne i pozwalały jeść swobodnie. Ważny jest także dobór podawanych potraw – warto stawiać na te, które są lubiane i które łatwo się zjada. Uwzględnić należy przy tym zarówno konsystencję, jak i wysiłek, jaki trzeba włożyć podczas jedzenia sztućcami. Jeśli chory spożywa znacznie mniejszą ilość posiłków niż dotychczas, a jego masa ciała spada, koniecznie trzeba z lekarzem rozważyć wprowadzenie do diety żywności medycznej. Ta posiada łatwą do spożycia formę i w małej objętości zawiera duże ilości energii i składników odżywczych. Przykładem takiego produktu może być Resource Protein lub Resource 2.0. To kompletne pod względem odżywczym preparaty o płynnej konsystencji dostępne w różnych smakach, które z łatwością można wypić. Taka żywność pozwoli zwiększyć kaloryczność jadłospisu i jego wartość żywieniową. Można ją podawać samodzielnie lub łączyć z zimnymi i letnimi, tradycyjnymi posiłkami.
Kiedy występują problemy z połykaniem
Jeśli chory się z nami komunikuje, najprawdopodobniej powie, że ma kłopoty podczas spożywania posiłków. Znacznie trudniej jest, kiedy takiej komunikacji nie ma. Wtedy pozostaje dokładna obserwacja procesu jedzenia i reagowanie na niepokojące sygnały. Jakie produkty mogą być trudne do spożycia? Przede wszystkim te, które łączą w sobie dwie konsystencje, np. płynną i stałą. Przykładem może być zupa z makaronem czy ryżem. Trudności mogą powodować też pokarmy zbyt gorące lub zbyt zimne, dlatego jedzenie nie powinno być za ciepłe. Zalecana jest także zmiana konsystencji pokarmów i niekiedy zagęszczanie płynów. Warto pamiętać jednak, że nasilenie dysfagii znacznie się różni u różnych osób. To dlatego, czasami wystarcza rozdrabnianie posiłków, a w innych przypadkach obowiązkowe jest dodatkowe zagęszczanie płynów tak, aby za szybko nie przemieszczały się w głąb jamy ustnej. Stopień rozdrobnienia posiłków i zagęszczania płynów zawsze musi być dobierany indywidualnie po konsultacji z lekarzem. Lekarz może także zalecić ćwiczenia, które mogą pomóc osobie chorej lepiej radzić sobie z przełykaniem pokarmów w przyszłości. Odpowiednio wczesne wykrycie dysfagii jest szalenie ważne, ponieważ nieleczona może prowadzić do groźnych następstw, takich jak zachłystowe zapalenie płuc będące wynikiem przedostania się żywności do dróg oddechowych, a także niedożywienia, które może pogarszać rokowania.
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource 2.0: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia. Resource Protein: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia, któremu może towarzyszyć zwiększone zapotrzebowanie na białko.
