Składają się na nią nie tylko szkolenia wewnątrz firmy, ale i badania, także te dotyczące zdrowia i zdolności osoby do wykonywania danej czynności. W przypadku niektórych zawodów, stan zdrowia kandydata musi być znany już w czasie procesu rekrutacyjnego. Medycyna pracy to pojęcie, które powinno być równie istotne dla pracownika, co dla pracodawcy. Jest ku temu wiele powodów.
Standardy i regulacje
Czasy, w których badaniom zdolności do pracy poddawane były jedynie osoby mające wykonywać specjalistyczne czynności w określonych warunkach są już przeszłością. Dziś niemal każde stanowisko wymaga przeprowadzenia szczegółowej analizy stanu zdrowia kandydata. Już nie tylko kierowcy samochodów ciężarowych, pracownicy służby zdrowia czy branży gastronomicznej muszą przechodzić przez wnikliwe badania. Osoby wykonujące pracę w biurze, nauczyciele czy robotnicy fizyczni są także poddawani lekarskim obserwacjom mającym na celu sprawdzenie ich zdrowia i wychwycenie ewentualnych powodów, dla których dana praca może okazać się dla nich nieodpowiednia.
Nad przestrzeganiem przepisów w zakresie medycyny pracy czuwają w Polsce Państwowa Inspekcja Pracy, Państwowa Inspekcja Sanitarna oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. To te instytucje określają obszar badań, którym muszą być poddawani kandydaci do wykonywania danego zawodu. Same badania przeprowadzane są przez lekarzy medycyny pracy i mogą mieć charakter okresowy, wstępny lub kontrolny. W każdym z tych wypadków ich koszt pokrywa pracodawca.
W pracowniczym interesie
Z biegiem czasu określenie medycy pracy rozszerzyło się o termin „zdrowia zawodowego”, gdyż coraz rzadziej chodzi o samą analizę zdolności pracownika do wykonywania zawodu, a o badanie i kontrolowanie wpływu środowiska pracy na kondycję organizmu. – Długotrwałe wykonywanie niemal każdej czynności zawodowej obarczone jest mniejszym lub większym zagrożeniem negatywnego wpływu na ludzkie zdrowie – podkreśla dr n. med. Magdalena Jałowska, koordynator medycyny pracy w szpitalu i przychodni MedPolonia. – Nawet, jeśli naszym środowiskiem pracy jest biurko, a narzędziem komputer, musimy liczyć się z niebezpieczeństwem schorzeń kręgosłupa lub narządu wzroku. W przypadku odpowiedniej profilaktyki i dostosowania miejsca pracy do jej zakresu, zagrożenia te można zminimalizować – dodaje.
Dlaczego pojęcie medycyny pracy powinno być ważne dla pracowników?
Gdyż to oni są grupą narażoną na utratę zdrowia w przypadku niespełnienia warunków zapewniających bezpieczną pracę. Odkrywane z czasem problemy, mogą mieć źródło w wykonywanych na co dzień i z pozoru zwyczajnych czynnościach. – Nie tylko środowisko pracy ma wpływ na nasze zdrowie. Warto pamiętać także o jej trybie. Długotrwałe przebywanie pod wpływem stresu, czy praca niepozwalająca na regularne przerwy na posiłek lub potrzeby fizjologiczne są elementami, które mogą mieć równie negatywne konsekwencje dla zdrowia, co wykonywanie czynności za pomocą uszkodzonego sprzętu lub w nieodpowiednich warunkach – tłumaczy dr n. med. Magdalena Jałowska. Powinniśmy zwracać uwagę na każdy punkt składający się na dzień pracy, począwszy od jej stanowiska, aż po tryb. Jako pracownikom przysługuje nam pełne prawo do kontroli miejsca wykonywania zawodu ze strony Państwowej Inspekcji Pracy.
Atut pracodawcy
Medycyna pracy nie powinna być pojęciem, które napędza pracodawcom strachu. Wręcz przeciwnie – może być to atut, który nie tylko stanowić będzie element przyciągający potencjalnych kandydatów, lecz także dodatkowo gratyfikujący obecnych pracowników. – Wysokie standardy ochrony zdrowia pracownika to rzecz, którą pracodawca może wyróżnić się na tle konkurencji. Zapewniając dodatkowe badania, nie tylko wpływamy na poczucie bezpieczeństwa pracownika, lecz również podnosimy naszą ocenę w jego oczach, dając dowód troski o jego zdrowie – mówi dr n. med. Magdalena Jałowska, koordynator medycyny pracy w szpitalu i przychodni. Badania stanu zdrowia pracowników i miejsca pracy to nie tylko obowiązek pracodawcy – to także wizytówka jego rzetelności. Dodatkowe badania takie jak spirometria, wzbogacone o akcje profilaktyczne i edukacyjne z zakresu zdrowego trybu życia, to wyraz dbałości o kadrę pracowniczą i budowanie profesjonalnego wizerunku, nie tylko wewnątrz firmy, ale i w całej branży.
