Wpływ choroby serca na sprawność seksualną

Seks stanowi wrodzoną naturalną potrzebę i funkcję organizmu człowieka, podobnie jak oddychanie, odpoczynek, czy bicie serca. Rozwój seksuologii, który dokonał się w ostatnich latach spowodował, że dziedzina ta stała się bardziej nauką o więziach międzyludzkich, niż wiedzą o fizjologii i patologii funkcji seksualnych.

choroby-serca-a-zawal
Wpływ choroby serca na sprawność seksualną. Foto Jeff Osborn

Eksperci kampanii „Ciśnienie na Życie” podkreślają jednak, że aktywność seksualna to nie tylko wykładnik stanu relacji partnerskiej, ale również niezwykle miarodajny wskaźnik problemów w funkcjonowaniu układu krwionośnego.

Zawał serca w Polsce

Rocznie w Polsce zawał serca przechodzi blisko 90 tysięcy osób1. Na taki dramatyczny koniec, miliony ludzi w naszym kraju „pracuje” latami, cierpiąc na choroby przewlekłe: nadciśnienie, miażdżycę, chorobę niedokrwienna serca, czy powiązaną z nimi cukrzycę. Schorzenia te, oprócz postępującego z czasem obciążenia układu sercowo-naczyniowego, wiążą się również z ogromnym ryzykiem zaburzeń seksualnych. Dysfunkcje seksualne, według danych szacunkowych Polskiego Towarzystwa Urologicznego, dotykają blisko 4 mln osób. Zwłaszcza zmiany miażdżycowe, już na wczesnych etapach, mogą prowadzić do zaburzenia erekcji u mężczyzn i nieprawidłowości seksualnych u kobiet.

Zaburzenia seksualne

„Układ sercowo-naczyniowy i sprawność seksualna to „naczynia połączone”. Zaburzenia seksualne w wielu przypadkach, mogą być wczesnym sygnałem rozwijającej się choroby serca. To bardzo ważna wskazówka dla tych, którzy zawału jeszcze nie mieli, ale już skarżą się na zaburzenia erekcji” – komentuje prof. dr hab. Artur Mamcarz, Kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM, Szpital SOLEC.

Niestety, wśród wielu pacjentów, którzy są już w trakcie leczenia chorób takich jak nadciśnienie tętnicze czy miażdżyca, pokutuje też stereotyp, że to terapia lekowa jest przyczyną ich niedomagań w sferze intymnej. Często jest to także wymówka przed poruszeniem, dla wielu osób, najtrudniejszego tematu dotyczącego ich życia płciowego. Choroby kardiologiczne, poza najcięższymi przypadkami, nie są powodem do rezygnacji z seksu, dlatego wszelkie problemy z tego obszaru powinny być omawiane z lekarzem. Może okazać się, że problemy ze wzwodem, a u kobiet zmniejszone libido i przeżywanie orgazmu, to wynik niewystarczającej kontroli towarzyszącej chorobie przewlekłej lub po prostu niedostateczna kondycja fizyczna pacjenta. Ważnym czynnikiem, który wpływa na jakość pożycia jak i poprawę stanu układu krwionośnego, jest właśnie aktywność fizyczna.

Czy uzasadniony jest strach przed ponownym podjęciem aktywności seksualnej?

Zdecydowana większość partnerek pacjentów po przebytym zawale serca odczuwa strach przed ponownym podjęciem aktywności seksualnej. Często temat związany ze sferą seksualną w obliczu istniejącej choroby jest „zamiatany pod dywan” przez obie strony. Głównym lękiem przed bliskością cielesną wymienianym przez chorych i ich połówki jest obawa przed wystąpieniem kolejnego zawału w trakcie seksu. Wysiłek fizyczny podczas stosunku płciowego jest porównywalny do wysiłku podczas wchodzenia na 2 piętro po schodach. Mitem jest więc to, że seks wiąże się z dużym zagrażającym zdrowiu obciążeniem fizycznym.

Leczenie dysfunkcji seksualnych

„Kardioseksuologia zajmuje się także leczeniem dysfunkcji seksualnych u pacjentów po zawale. Mamy tutaj wypracowany standard postępowania terapeutycznego, a wśród leków o udokumentowanej skuteczności jest kwas acetylosalicylowy, statyny czy inhibitory konwertazy. Mniej mówi się o leczeniu dysfunkcji seksualnych w tej grupie, tę sytuację w mojej opinii trzeba zmienić” – dodaje prof. Mamcarz.

Poprawa jakości życia osób borykających się z chorobami kardiologicznymi jest coraz powszechniej brana pod uwagę jako wskaźnik oceny długoterminowych wyników leczenia. Jednym z naturalnych elementów powrotu do pełnej aktywności jest również życie płciowe. „Wzajemne zrozumienie, cierpliwość, bliskość i czułość mogą stanowić formę zastępczą miłości fizycznej w okresie rekonwalescencji chorego. Należy jednak pamiętać, że seks to integralna część życia każdego dorosłego człowieka, a w dłuższej perspektywie, niezaspokojony popęd płciowy jednego lub drugiego partnera może stać się źródłem napięć psychicznych i spadków nastrojów” – zaznacza dr Monika Łukasiewicz, seksuolog-ginekolog.

Wśród powodów pogorszenia się jakości życia seksualnego są dokładnie te same, które w perspektywie czasu determinują wystąpienie zawału serca czy udaru mózgu: podwyższony poziom cholesterolu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, palenie, brak ruchu. Eksperci podkreślają, że jeśli chcemy być w stanie prowadzić zadowalające życie seksualne, musimy działać prewencyjnie wobec chorób kardiologicznych.

Materiał opracowany przez ekspertów: prof. Artura Mamcarza, dr Monikę Łukasiewicz